skanowanie0025

1.3. Zakres przedmiotowy

Na podstawie Konwencji nr 102 zakres przedmiotowy powinien obejmować udzielanie świadczeń osobom objętym ochroną, gdy ich stan wymaga pomocy o charakterze lekarskim i profilaktycznym (art. 7). Katalog świadczeń, które powinny być zapewnione przez ustawodawstwo krajowe, powinien obejmować co najmniej (art. 10||||

a)    w razie stanu chorobowego:

-    pomoc lekarzy o ogólnej praktyce, w tym wizytowanie chorych w domu;

-    pomoc lekarzy specjalistów udzieloną w szpitalach osobom tam przebywającym lub dochodzącym oraz pomoc lekarzy specjalistów, która może być udzielana poza szpitalem;

-dostarczanie podstawowych środków farmaceutycznych zleconych przez lekarza lub innego wykwalifikowanego praktyka;

-    leczenie szpitalne, gdy jest ono potrzebne.

b)    w razie ciąży, porodu oraz ich skutków:

-    pomoc przedporodową pomoc podczas porodu i pomoc po porodzie, udzielaną przez lekarza bądź przez dyplomowaną położną

-    leczenie szpitalne, gdy jest ono potrzebne.

Osoba korzystająca ze świadczeń lub jej żywiciel może być zobowiązana do udziału w kosztach opieki lekarskiej otrzymywanej w razie choroby; zasady dotyczące tego udziału powinny być takie, aby nie powodowały zbyt wielkiego obciążenia (art. 10 ust. 2). Konwencja nie precyzuje bliżej, jakie obciążenia mogłyby zostać uznane za stanowiące zbyt wielkie obciążenie świadczeniobiorców. Na podstawie ustawodawstwa krajowego i praktyki jego stosowania należy określić, do jakich rodzajów świadczeń zdrowotnych mają prawo objęci ochroną w tym jakie świadczenia przysługują w razie hospitalizacji, a także jakie środki farmaceutyczne mogą wykorzystać. Udział w kosztach tych świadczeń zależy od tego, jaki jest bezpośredni udział osoby korzystającej ze świadczeń lub jej żywiciela oraz członków ich rodzin.

Konwencja wymaga także, aby opieka lekarska przewidziana w razie ciąży, porodu oraz ich skutków była udzielana bezpłatnie¹.

Świadczenia udzielane zgodnie z postanowieniami niniejszego artykułu powinny zmierzać do zachowania, przywrócenia lub poprawy zdrowia osoby chronionej oraz jej zdolności do pracy, a także do zaspokojenia potrzeb osobistych.

Zgodnie z Konwencją nr 130 zakres przedmiotowy powinien obejmować udzielanie osobom chronionym opieki o charakterze lekarskim i profilaktycznym na zasadach określonych przez ustawodawstwo krajowe lub na jego podstawie. Opieka lekarska powinna obejmować co najmniej (art. 13):

a)    pomoc lekarzy o praktyce ogólnej, w tym wizytowanie chorych w domu;

b)    pomoc lekarzy specjalistów udzielaną w szpitalach osobom tam leczonym lub dochodzącym, oraz pomoc lekarzy specjalistów, która może być udzielana poza szpitalami;

c)    dostarczanie potrzebnych środków farmaceutycznych, zaleconych przez lekarza lub innego wykwalifikowanego praktyka;

d)    leczenie szpitalne, jeżeli jest ono potrzebne;

e)    pomoc dentystyczną, stosownie do tego, jak jest ustalone;

f)    rehabilitację leczniczą, łącznie z dostarczaniem, naprawą oraz zamianą aparatów protetycznych i ortopedycznych, stosownie do tego, jak jest ustalone (czyli określone w ustawodawstwie krajowym).

Zakres ten jest rozszerzony w Zaleceniu nr 134. Wskazuje się tam, aby zakres przedmiotowy obejmował także:

a)    zapewnienie aparatów pomocy leczniczej, takich jak okulary;

b)    usługi w rekonwalescencji.

W okresie przejściowym (jeżeli deklaracja państwa zostanie złożona²) zakres opieki lekarskiej może być węższy, powinien jednak obejmować co najmniej podstawowe świadczenia określone w Konwencji nr 1210³.

Podobnie jak we wcześniej omówionej Konwencji nr 102, w przypadku Konwencji nr 130 ustalono zasady udziału w kosztach opieki lekarskiej (art. 17). Mianowicie, jeżeli ustawodawstwo krajowe przewiduje, że uprawniony lub żywiciel rodziny powinien uczestniczyć w kosztach opieki lekarskiej⁴, to zasady dotyczące udziału w tych kosztach powinny być tak ustalone, aby nie powodowały zmniejszenia skuteczności ochrony leczniczej i społecznej. Wykazując realizację zobowiązania ustanowionego w Konwencji nr 130, trzeba niewątpliwie ustalić, jaki jest bezpośredni udział w kosztach otrzymanej opieki lekarskiej w przypadku każdego świadczenia. Wreszcie, czy ten udział nie stanowi poważnego obciążenia i nie powoduje zmniejszenia skuteczności ochrony. Można przyjąć tezę, że jeżeli ten udział będzie za wysoki, to spowoduje ograniczenie dostępu do opieki lekarskiej i innych świadczeń zdrowotnych.

95

1

Takiego bliższego doprecyzowania zobowiązań ustanowionych w art. 10 Konwencji nr 102 można dokonać na podstawie formularza raportu do tej Konwencji, który muszą przedkładać do MOP-u państwa-strony, które ją ratyfikowały. Zob. Fonnulaire de Rapport relatif a la Convention (N° 102) sur la securile sociale (Normę Minimum), 1952, BIT, Genewa 1980. Formularz ten także funkcjonuje w jęz. angielskim Report Form for the Social Security (Minimum Standards) Conven-tion 1952 No. 102.

2

Jeżeli gospodarka i środki lecznicze nie osiągnęły dostatecznego rozwoju.

Świadczenia te zostały wymienione w art. 14 i powinny obejmować:

3

a)    pomoc lekarzy o praktyce ogólnej, w tym wizytowanie chorych w domu, w miarę możliwości;

4

b)    pomoc lekarzy specjalistów udzielaną w szpitalach osobom tam leczonym lub dochodzącym oraz, w miarę możliwości, pomoc lekarzy specjalistów, która może być udzielona poza szpitalami;

c)    dostarczanie potrzebnych środków farmaceutycznych zaleconych przez lekarza lub innego wykwalifikowanego praktyka;

d)    leczenie szpitalne, jeżeli jest ono potrzebne.

- Chodzi zarówno o udział w świadczeniach wymienianych w art. 13 i art. 14.