Układ krążenia składa się z układu krwionośnego i układu limfatycznego.
układ krwionośny otwarty- krew krąży poza naczyniami krwionośnymi, wy lewa się do jam ciała układ krwionośny zamknięty- krew krąży w naczyniach krwionośnych:
(w żyłach, tętnicach, naczyniach włosowatych, i w sercu)
krew
limfa
-skorupiaki -> HEMOCYJANINA ( nieb)
-mięczaki -» HEMOCY JANINA ( nieb.)
-pierścienice -> HEMOGLOBINA (czerw.)
-kręgowce-^ HEMOGLOBINA
-transportowa/ oddechowa
(tlen z pęcherzyków płucnych do komórek ,Co2 z komórek do pęcherzyków płucnych )
-odżywcza ( składniki pokarmowe z jelita cienkiego )
-regulacyjna (rozprowadza hormony do komórek ciała z gruczołów dokrewnych -wydalnicza (transportuje mocznik do nerek)
-utrzymuje homeostazę organizmu poprzez termoregulację (krew zabiera nadmiar ciepła z organizmu, w skórze naczynia krwionośne rozszerzają się i oddają nadmiar ciepła) utrzymywanie stałego PH ( właściwe stężenie jonów wodorowych H+)
- odpornościowa (leukocyty zabijają bakterie, wytwarzają przeciwciała)
TĘTNICE: prowadzą krew od serca do tkanek, panuje w nich wysokie ciśnienie( ciśnienie ulega wahaniom zależnym
od aktualnej fazy cyklu: Skurcz komór wywołuje wzrost ciśnienia w tętnicach podczas rozkurczu zaś ciśnienie spada) Ściany tętnic mocne i elastyczne - grubej warstwy mięśni gładkich posiadają liczne włókna nadające im sprężystość.
ŻYŁY: prowadzą krew od tkanek do serca. Krew płynie wolno, niskie ciśnienie, ściany żył cieńsze, a na wewnętrznej powierzchni znajdują się zastawki zapobiegające się cofaniu się krwi.
NACZYNIA WŁOSOWATE: (włośniczki lub kapilary)- to drobne naczynia krwionośne łączące żyły z tętnicami .ściany zbudowane z jednej warstwy komórek śródbłonka, przez ich cienkie ściany zachodzi wymiana substancji między komórkami ciała a krwią.
śródbłonek- to rodzaj nabłonka wyścielającego naczynia od wewnątrz
warstwa mięśniowa- zbudowana z mięśni gładkich zawierająca też włókna sprężyste
błona zewnętrzna- otaczająca naczynia od zewnątrz
1