skanuj0022

ciała morfologićżno-biologiczną oraz płcią socjalną (metrykalną), które odczuwane są jako «obce» i należące do płci przeciwnej”.

Transseksualiści odczuwają niechęć do własnego ciała, oczekują od otoczenia wzmocnień potwierdzających ich poczucie drugiej płci. Oczekiwania te prowokują m.in. przez ubieranie się w odzież drugiej płci, zachowania dla niej typowe itd.

Walinder (1967). stwierdza, że główne cechy transseksua-lizmu to: przekonanie o przynależności do płci odmiennej, nienawiść do cech własnej płci biologicznej oraz niepohamowana potrzeba zmiany płci. Autor ten sądzi, że jest to często spotykane zaburzenie, które może prowadzić do popełnienia samobójstwa w przypadku niespełnienia oczekiwań. Życie seksualne nie odgrywa dla transseksualistów ważnej roli, w wielu wypadkach pacjenci ujawniają niedojrzałość psychiczną i uczuciową. Bomba i Godlewski (1968) w osobowości transseksualistów rozpoznają: poczucie odrzucenia, potrzebę zwrócenia na siebie uwagi, infantylizm, impulsywność, egocentryzm, nastawienia urojeniowe, zmanierowanie, tendencje homoseksualne. Hoenig i Kenna (1970) na podstawie badania 60 pacjentów stwierdzają, iż częste są u nich zaburzenia psychiczne, częste są też zachowania antysocjalne, a u 31% badanych występowało prostytuowanie się.

Ciccarese i Massari (1982) twierdzą, że u mężczyzn pragnących być kobietami antygen H-Y jest pozytywny, a u kobiet pragnących zmiany płci na męską antygen ten jest negatywny.

Dulko (1983) na podstawie analizy obszernego piśmiennictwa stwierdza, iż „niewykluczone jest, że decydującą rolę w procesie identyfikacji z płcią odgrywają wpływy środowiska, w którym wychowuje się człowiek. Najprawdopodobniej jednak proces identyfikacji, jak również wiele innych, wiąże się z wpływami czynników genetycznych i endokrynologicznych oraz z wieloma innymi, nie wykrytymi jeszcze czynnikami”. Podobny pogląd na wieloczynnikową genezą transseksualizmu wypowiada Imieliński (1982).

Lothstem (1982) na podstawie analizy dotychczasowego stanu wiedzy o transseksualizmie i częstej praktyki chirurgicznej w zakresie zmiany płci stwierdza, że badania katamnesty-czne przeprowadzone u operowanych pacjentów mało przekonują o celowości powszechnego rozwiązywania problemu transseksualizmu w ten sposób. Zbyt mało, jego zdaniem, zwraca się uwagi na transseksualizm wtórny.

Zespół niezróżnicowania obiektu seksualnego

Zespół ten polega na tym, że potrzeby seksualne są zaspokajane przez kontakty z różnymi obiektami seksualnymi, które są

w danej chwili najbardziej dostępne, a ich atrakcyjność jest dość podobna. Praktycznie polega to na tym, że pacjent ma kontakty np. typu pedofilnego, heteroseksualnego, homoseksualnego, kazirodczego, zoofilnego. Występuje zatem u niego niejako wielodewiacyjność zachowań.

Osobowość tych pacjentów cechuje impulsywność, obniżony próg reakcji i reaktywności seksualnej (szybko podniecają się, poziom podniecenia jest wysoki), zachowania seksualne są w małym stopniu kontrolowane lub nie podlegają kontroli, każdy obiekt seksualny jest traktowany jedynie jako fantom do wyzwolenia orgazmu. Najczęściej zespół ten występuje w przypadku osobników o nieprawidłowej osobowości, chorych psychicznie, zdegenerowanych alkoholików.

K. DEWIACYJNE TENDENCJE SEKSUALNE

Dewiacyjne tendencje seksualne polegają na tym, że w treści marzeń sennych, w marzeniach na jawie, w wyobraźni towarzyszącej masturbacji, podczas oglądania wydawnictw pornograficznych występują niekiedy wyobrażenia siebie samego w zachowaniach typu dewiacyjnego, odczuwanie potrzeby takiego zachowania połączone z podnieceniem seksualnym, a nawet z osiągnięciem orgazmu. Inną formą dewiacyjnych tendencji seksualnych są epizodyczne, sporadyczne doświadczenia praktyczne tego typu, najczęściej zaistniałe przypadkowo, z ciekawości.

Dla oceny, czy mamy do czynienia z dewiacyjnymi tendencjami seksualnymi, konieczne jest zastosowanie zarówno kryterium ilościowego, jak i jakościowego. Na podstawie kryterium ilościowego stwierdzamy, czy potrzeby, fantazje bądź zachowania dewiacyjne są sporadyczne, jednostkowe w heteroseksualnej, normalnej biografii danej osoby, czy też występują częściej. Kryterium jakościowe natomiast służy ustaleniu, czy orientacja seksualna jest wyraźnie i dominuj ąco heteroseksualna (co potwierdza analiza biografii seksualnej danej osoby oraz wszystkie inne zastosowane metody diagnostyczne, szczególnie projekcyjne), przy czym tendencje dewiacyjne nie są akceptowane, wzbudzają lęK i poczucie zagrożenia.

Dewiacyjne tendencje seksualne są zjawiskiem powszechnym, wiele osób tłumi je w sobie natychmiast lub odczuwa z tego powodu lęk. Jest to zatem prawidłowość psychoseksualna wynikająca z samej natury seksualności, z uwarunkowań świata psychicznego, wyobrażeń, zakodowanych obrazów. Może się jednak zdarzyć, iż tendencje dewiacyjne są rzeczywistym objawem zwiastunowym rozwijającej się dewiacji bądź zaburzenia

45