4 Wybrane pędzelki japońskie i chińskie z włosia (końskiego, koziego, kuny i in.) lub z piór (pawia i koguta).
Niektóre z nich, jak pędzelki kengó MM, powstają z pomieszania dwóch rodzajów włosia - miękkiego i sztywnego, pochodzącego zwykle od jednego zwierzęcia.
Różnorodność włosia jest olbrzymia. Używa się włosia koziego, końskiego, tanuki (jenota), łasicy, kuny, zająca, wiewiórki, kota, jelenia, a także - choć dużo rzadziej - lisa, małpy i bawołu. Istnieją również pędzelki powstałe z piór (puch jest łączony w taki sposób, aby stanowił pęk pędzelka) lub z włókien roślinnych. Wykonuje się także pędzelki z włosków niemowląt. Ich pozyskiwanie jest rodzajem rytuału, który ma zapewnić dziecku szczęście. Pędzelki te są szczególnie cenione przez kaligrafów ze względu na swoją miękkość i niewielką średnicę.
Od czasów epoki Ming uważa się, że pędzelki wysokiej jakości muszą spełniać następujące wymagania:
► sen zakończenie pędzelka musi być ostre.
► sei w momencie spłaszczenia pędzelka włosy najbardziej wysunięte po przeciwnych stronach powinny być do siebie równoległe. W przypadku pędzli z włosia koziego, im bardziej czubek pędzla jest przezroczysty, tym lepsza jakość pędzla.
► en R: każdą z części pędzla (czubek, gardło, brzuszek, biodra) zanurzoną w wodzie lub tuszu powinno się dowolnie i bezproblemowo obracać.
► ken włosie musi być dobrze wyważone i doskonale poddawać się ruchom, które się mu nadaje.
Pędzelki japońskie zawierają najczęściej inochi-ge czyli „włosie życia". Są to 2-3 najdłuższe, ostro zakończone włosy pośrodku kępki, które umożliwiają wykonanie pociągnięć kana i kanji, subtelnych i pełnych werwy zarazem. Jeśli włoski te zostaną ucięte lub zniszczone, pędzelek nie będzie nadawał się do tego rodzaju kaligrafii.
Pędzelki japońskie posiadają solidne „biodra" po to, aby końcówką można było skutecznie kreślić. Pędzelki chińskie zaś, z pewnymi wyjątkami, posiadają końcówkę bardziej zaokrągloną i grubszą. Nadają się do kreślenia pełniejszych znaków. Trzonek pędzelka zwykle wykonany jest z bambusa. Można również spotkać trzonki z innego rodzaju drewna, z rogu, kości, czy też trzonki ceramiczne. W zbiorach kolekcjonerskich zobaczyć można pędzelki luksusowe - zdobione złotem, srebrem, drogocennymi kamieniami lub kością słoniową.
Po każdym użyciu włosie pędzelka należy delikatnie przemyć czystą, zimną wodą i delikatnie wytrzeć, a następnie pozostawić pędzelek do wyschnięcia, zawieszając go włosiem w dół.