Ą Wybrane tusze japońskie. Do małych kawałków tuszu używa się bambusowych szczypców.
Na rynku dostępnych jest również wiele tuszów produkowanych fabrycznie, które są dużo gorszej jakości, a ich odcieniom brakuje finezji. Dodawane do nich barwniki nie są odporne na wodę, słabo się konserwują i źle znoszą zagruntowanie. Produkty te uważane są przez kaligrafów za pospolite. Dlatego przy zakupie tuszu warto zasięgnąć porady specjalisty.
Życie tuszu
Tusz tradycyjny nie jest martwy, po przygotowaniu zaczyna żyć swoim własnym życiem. Najlepsze sklepy przechowują go latami, zanim zaczną go sprzedawać. Im jest starszy, tym jego odcienie stają się subtelniejsze.
Tusze nazywane „starymi" czyli ko-boku H liczą od 50 do 60 lat. Gdy osiągną 100 lat, stają się przedmiotami kolekcjonerskimi. Raz naniesione na papier nie poddają się upływowi czasu, ich odcienie i blask stawiają czoło wiekom, a nawet tysiącom lat. Tusz chiński produkowany tradycyjnie jest bardziej skondensowany i delikatniejszy od tuszu japońskiego. Wynika to z wysokiej zawartości kleju. Użyty na chińskim papierze daje łagodniejsze linie. Tusz japoński lepiej znosi rozciąganie linii. Jest powszechnie wykorzystywany w kaligrafii kana przy użyciu małego pędzelka, najczęściej na japońskim papierze ganpi MS. Istnieje duża różnorodność tuszów japońskich. Niektóre z nich pozwalają otrzymać bardzo subtelne linie w kaligrafiach kanji. Każdy kaligraf winien wybrać tusz zgodnie z poszukiwanymi efektami. Aby uniknąć rozczarowania, lepiej używać tuszu dobrej jakości.
Po użyciu laskę tuszu należy wytrzeć, zapakować w papier, w który była zawinięta i schować do oryginalnego pudełeczka z drzewa paulowniowego, chroniąc ją w ten sposób przed słońcem i wilgocią. Jeśli była zawinięta w torebkę foliową (co nie zdarza się w przypadku produktów wysokiej jakości), nie należy jej tam wkładać z powrotem. Kamień, na którym zostanie przygotowany tusz, powinien być czysty. Pod żadnym pozorem nie wolno na nim kłaść wilgotnej laski, gdyż mogłaby się do niego przykleić, złamać się lub uszkodzić kamień.
21