MODEL KONSENSUALNY charakteiyzuje się dużą decentralizacją władzy (jej rozdrobnieniem). System ten wpływa na zasady wyborcze i układ społeczny. Tworzone są gabinety koalicyjne. Charakteryzuje się wielością konfliktów, złożonymi podziałami socjospołecznymi, znaczną fragmentaryzacją systemu politycznego.
• Duże koalicje dzielą między sobą władzę wykonawczą
• Równowaga między legislatywą a egzekutywą
• Proporcjonalny system wyborczy
• Korporacjonizm grup interesu
• Władza federalna
• Silny bikameralizm
• Sztywna, pisana konstytucja
• Możliwość kontroli konstytucyjnej ustaw
• Niezależność banku centralnego
MODEL WESTMINSTERSKI — jej wzorem było Zjednoczone Królestwo.
• Dominacja egzekutywy
• System dwupartyjny
• Większościowy system wyborczy
• Pluralizm interesów
• Unitarny i scentralizowany system władzy
• Jednoizbowy parlament
• Niepisana konstytucja
• Brak możliwości kontroli konstytucyjnej ustaw
• Kontrolowany przez egzekutywę bank centralny
Za książką;
MODEL KONSENSUALNY - reżim polityczny, w którym w miejsce czystej zasady większości pojawia się „ograniczenie, rozproszenie oraz udział we władzy na wiele różnych sposobów*’.
• Udział partii politycznych we władzy wykonawczej poprzez tworzenie wielkich koalicji.
• Formalna i nieformalna separacja władzy (równowaga między parlamentem i rządem lub ograniczenie egzekutywy względem parlamentu).
• Zrównoważony bikameralizm połączony z reprezentacją mniejszości.
• Wielopartyjność odznaczająca się tym, że żadna z partii nie posiada statusu większości.
• Wielowymiarowość systemu partyjnego, polegająca na występowaniu kilku płaszczyzn sprzeczności pomiędzy poszczególnymi partiami.
• Proporcjonalny system wyborczy.
• Terytorialny i nieterytorialny federalizm oraz decentralizacja uprawnień.
• Pisana konstytucja i veto mniejszości, jako ochrona praw mniejszości.
2. MODEL WESTMINSTERSKI opiera się na wyjściowym założeniu, że większość (choćby minimalna) może wszystko.
• Koncentracja władzy wykonawczej w rękach jednopartyjnego gabinetu.
• Fuzja władzy, czyli dominacja gabinetu nad parlamentem.
• Asymetryczny bikameralizm, oznaczający również odstępstwo od założeń separacji i równowagi władzy wewnątrz parlamentu.
• System dwupartyjny - zdecydowaną większość głosów zdobywają 2 partie, które rywalizują między sobą o zwycięstwo.
• Jednowymiarowość systemu partyjnego - między partiami występuje tylko jedna płaszczyzna niezgody: polityka gospodarcza i socjalna.
• Większościowy system wyborczy.
• Unitarna i scentralizowana forma rządu.
• „Niepisana” konstytucja i nieograniczona suwerenność parlamentu.
• Ograniczenie instytucji demokracji bezpośredniej.
PODSUMOWANIE ©
KRYTERIUM |
M. WESTMINSTERSKI |
M. KONSENSUALNY |
1. Partycypacja w rządzie |
Koncentracja władzy wykonawczej |
Udział wielu partii w szerokiej |