skanuj0033 (70)

36

ANDRZEJ KOWALCZYK

„Tbrystyka rozrywkowa”¹

Niewątpliwie formą turystyki, która od pewnego czasu zaczyna mieć bardzo duże znaczenie dla samych turystów (gdyż wypełnia im znaczną część wolnego czasu), jak i dla przedsiębiorstw oraz osób zajmujących się usługami turystycznymi (gdyż daje im znaczną część dochodów) jest turystyka ściśle związana z rozrywką. Oczywiście ślady tego rodzaju zachowań można było znaleźć już w czasach starożytnych (można sobie wyobrazić przyjazdy bogatych posiadaczy ziemskich z Lacjum do Rzymu w celu obejrzenia walk gladiatorów), w średniowieczu („turystyką rozrywkową” było bez wątpienia przyjeżdżanie na turnieje rycerskie, elementy rozrywki zawierały również obrzędy związane z polowaniami) czy w opisywanych przez A. Mączaka (2001) XVIII-wiecznych zwyczajach związanych z odwiedzaniem dworów i uczestniczniem w balach. Również wiele wyjazdów turystycznych w XIX w. było ściśle związanych z rozrywką. Jednak dopiero po II wojnie światowej rozrywka stała się jednym z głównych filarów światowej gospodarki turystycznej. Za symboliczny początek tego zjawiska można przyjąć otwarcie w 1955 r. w USA parku rozrywki Disneyland (Anaheim, stan Kalifornia). O znaczeniu „turystyki rozrywkowej” (związanej również z gastronomią, hazardem, erotyzmem, robieniem zakupów itd.) dla współczesnej turystyki może chociażby świadczyć fakt, że najwięcej pokoi hotelowych na świecie jest w Las Vegas (a nie w Paryżu, Londynie czy Rzymie), a 12 parków rozrywki należących do koncernu Walt Disney Attractions odwiedziło w 2004 r. aż 101 min osób².

„Turystyka erotyczna” (sex tourism)

Rodzajem turystyki, która niekiedy jest bliska „turystyce rozrywkowej” i która stanowi - mimo pewnych wątpliwości natury moralnej - częścią turystyki kulturowej, jest sex tourism (tzw. turystyka erotyczna). Związki turystyki z seksem (czy szerzej biorąc - z erotyką) można znaleźć już w opisach podróży podejmowanych w dawnych czasach. Np. w dziennikach Marco Polo i Ibn Batuty jest wiele spostrzeżeń dotyczących wyglądu kobiet w odwiedzanych przez nich krajach, jak również można znaleźć wzmianki o obyczajach erotycznych spotykanych ludów. Zdaniem socjologów dla wielu osób podróżowanie jest nierozerwalnie związane z poznawaniem nowych ludzi (Przecławski 1979), przy czym często nowe

1

   Zastosowany w tym miejscu cudzysłów (często występujący również w dalszych fragmentach tekstu) oznacza, iż autor przedstawianego opracowania zdaje sobie sprawę z umowności używanych przez siebie określeń.

2

   Top 10 amusement/theme park chains worldwide, Amusement Business, Dec2004, vol. 116, issue 29, HYPERLINK http://weblinkl.epnet.com http://weblinksl.epnet.com (25.04.2005).