Zgorzel gazowa (gangraena emphysematosa) jest bardzo groźną chorobą zakaźną, wywołaną bakteriami beztlenowymi (gnilnymi). Najczęściej do zakażenia dochodzi w ranach głębokich. Przebieg choroby jest gwałtowny, często kończy się śmiercią. W warunkach pokojowych do zakażeń dochodzi bardzo rzadko. Pierwsze symptomy chorobowe występują po 4-5 dniach od zakażenia. Objawy miejscowe to: obrzęk, zaczerwienienie, trzeszczenie okolicznych tkanek przy dotyku, pęcherze dookoła rany, wypełnione posokowatym płynem (wysiękiem ropnym o charakterystycznym, odrażającym zapachu gnilnym) oraz gazem. Objawy ogólne to: ciepłota ciała do 40 °C, przyspieszenie tętna i oddechu, spadek ciśnienia krwi, zamroczenie, nawet utrata świadomości. Leczenie polega na: wycięciu martwych tkanek i odświeżeniu brzegów rany, antybiotykoterapii i walce ze wstrząsem. W ciężkich przypadkach zgorzeli gazowej wykonuje się amputację chorej kończyny.
Zapobieganie chorobie to: bezwzględne zgłaszanie się do chirurga z każdą zanieczyszczoną raną, szczególnie z raną miażdżoną, zanieczyszczoną ziemią, zawierającą ciała obce pochodzenia organicznego. Wczesne oczyszczenie rany oraz usunięcie ciał obcych zmniejsza ryzyko zgorzeli gazowej.
3. O GOLNĘ ZASADY UDZIE),ANIA PIERWSZEJ POMOCY PRZY ZRANIENIACH
Pierwsza pomoc przy zranieniach
Prawidłowe zaopatrzenie rany przed zakażeniem oraz zatamowanie krwawienia jest niezmiernie ważne z punktu widzenia bezpieczeństwa pacjenta. Dlatego znajomość postępowania z rannym wymaga od osoby udzielającej pierwszej pomocy elementarnej wiedzy w tym temacie. Jest to szczególnie ważne w sytuacji, kiedy jesteśmy sami, a w pobliżu nie mamy przychodni, czy szpitala i do momentu przybycia karetki pogotowia musimy liczyć na samego siebie.
Przed przystąpieniem do zaopatrzenia rany, należy ocenić stan ogólny pacjenta, a więc czy jest przytomny i wydolny krążeniowo i oddechowo (kontrolujemy tętno i oddech). Poszkodowanego należy zabezpieczyć przed ewentualnymi dodatkowymi urazami oraz zapewnić spokój i komfort cieplny przed nadmiernym wychłodzeniem. Pozycja leżąca jest najbardziej odpowiednia przy udzielaniu pomocy. Nasze postępowanie jest uzależnione od rodzaju, rozległości oraz lokalizacji rany. Należy ocenić, czy rana jest powierzchowna, czy głęboka i czy mocno krwawi. W czasie opatrywania rany należy przestrzegać zasad aseptyki, poprzez zabezpieczenie rany jałowym opatrunkiem, stosując środki odkażające ranę, np. wodę utlenioną, riwanol, czy 0,05% roztwór chlorhexydyny. Aby uniknąć bezpośrednio kontaktu z krwią,
48