skanuj0047 (24)

220 8. Zmiany w środowisku społecznym i przyrodniczym pod wpływem turystyki 8. Zmiany w środowisku łpdej

•    typ 4: miejscowość turystyczna sporadycznego kontaktu turystów krajowych z turystami zagranicznymi (np. Playa Dorada);

•    typ 5: enklawa turystyczna, w której zagraniczni turyści są niemal pozbawieni kontaktu z miejscową ludnością (np. liczący około 1000 miejsc noclegowych ośrodek Casa de Campo, w którym nie tylko wybudowano międzynarodowe lotnisko, ale i replikę średniowiecznej wsi hiszpańskiej).

Chociaż podana klasyfikacja powstała na podstawie badań w regionie Morza Karaibskiego, jej wiele elementów występuje nie tylko w innych rejonach Ameryki Łacińskiej, ale również na obszarach objętych urbanizacją turystyczną w regionie Morza Śródziemnego, w tajlandzkim kurorcie Pattaya [Smith 1992] lub na indonezyjskiej wyspie Bali [Cater 1995].

W Europie głównymi obszarami urbanizacji turystycznej są tereny nad Morzem Północnym i Morzem Bałtyckim, Alpy oraz obszary wzdłuż Morza Śródziemnego. Zjawisko urbanizacji turystycznej w regionie śródziemnomorskim przybrało największe rozmiary na wybrzeżach Sardynii [Gentileschi 1991], Sycylii [Cavallaro 1991], Majorki [Segui Llinas 1991] oraz Korsyki [Richez, Richez-Bat-testi 1991]. Jak wykazali T.P. Salva i S.J. Binimels [1993], szczególnie gwałtowny rozwój urbanizacji turystycznej zachodzi na Majorce, gdzie w 1960 r. było jedynie około 10 000 „drugich domów”, w 1970 r. 57 000, a w 1981 r. już 90 000¹. W następnych latach znaczna część „drugich domów” została przekształcona w miejsca stałego zamieszkania, dlatego w 1991 r. ich liczba spadła do około 50000. Proces transformacji „drugich domów” w mieszkania stałego pobytu przybrał największe rozmiary na wybrzeżu, gdzie zjawisko urbanizacji turystycznej przybrało formę suburbanizacji bądź klasycznej urbanizacji. Jednocześnie od 1970 r. coraz częściej „drugie domy” wznoszono w głębi wyspy (a nie jak dotychczas, na wybrzeżach), które bardzo cźęsto są własnością mieszkańców miast na wybrzeżu Majorki.

Jednocześnie na niektórych wyspach na Morzu Śródziemnym zaczęto prowadzić politykę zmierzającą do odciążenia wybrzeży i zmniejszenia tam ruchu turystycznego. Na Sycylii zaczęto prowadzić działania na rzecz zainteresowania turystów położonymi w głębi wyspy 3 parkami narodowymi i 19 rezerwatami [Cavel-lero 1991], a na Korsyce postanowiono rozpropagować narciarstwo (w dochodzących do 2710 m n.p.m. górach wewnątrz wyspy) oraz niektóre formy turystyki alternatywnej: np. kajakarstwo, turystykę rowerową i jeździectwo. Zdaniem G. Ri-

cheza oraz J. Richez-Bane przeciążenie ruchem tury* wpłynąć aktywizująco na i szarem w Ameryce Północ jest wspomniana już wysp Główną atrakcją tej położą morze i 18 km piaszczysty wiedzana przez kuracjuszy, sile po wybudowaniu w 1 większą miejscowością wyd (985 mieszkańców w 1990 Palmetto Dunes, Port Roya jest łącznie blisko 12 000 g mów”, co sprawia że w se 55 000 turystów. Struktura I następująco: 3202 pokoje « cia, kemping o 601 miejsca 11 904 pokoje i apartament guide 1996]. Obok licznych Hilton Head jest wiele duży Resort” o 500 apartamentac również kilka luksusowych 1 koi), „Hilton Head Island E Hilton Head Island” (340 pala wyspy jest również 26 pól g Przeprowadzone jeszcze spa Hilton Head jest odwied łudniowa, Georgia i Karolina dalszej odległości mieszkance Jersey oraz Pensylwania [Fm że położony nieco bardziej na celem przyjazdów głównie mi roliny Południowej (20% odi Wirginia oraz położonych w Rozwój turystyki ma w| skiej. Planiści traktują funkcji decydujących o przemianach żych aglomeracji miejskich. 1 centrów miejskich. Obok Lon tania) lub wspomnianego już j miasta, którego centrum grun

1

Majorka stała się miejscem chętnie odwiedzanym przez turystów już w początkach XIX w., jednak prawdziwy boom rozpoczął się po II wojnie światowej. O ile w 1951 r. liczba turystów wynosiła około 127 000, o tyle w 1960 r. już 400 000, a w 1973 r. aż 3,5 min. Gwałtowny rozwój turystyki pociągnął za sobą szybką rozbudowę bazy hotelowej (w 1950 r. były 174 hotele z 4054 miejscami, a w 1973 r. już 1880 hoteli z 222 680 miejscami). Bardzo duży wpływ na wzrost masowej turystyki w omawianym okresie miał rozwój komunikacji lotniczej (w 1960 r. lotnisko w Palma przyjęło nieco ponad 632 000 osób, a w 1973 r. już ponad 7 min). Ubocznym skutkiem rozwoju turystyki na Majorce było nie tylko ożywienie gospodarcze, ale i zwiększenie się w latach 1960-1975 liczby ludności aż o 44% [Segui Llinas 1991].