60
Pieniądz w gospodarce lowarowo-picniężnej spełnia następujące funkcje:
- miernika wartości.
- środka cyrkulacji (pośredniku w wymianie).
- środka tczauryzacji (przechowywania bogactwa).
- środka płatniczego.
Pieniądz, jako miernik wartości, służy do wyrażania wartości wszyst towarów i usług. Porównujemy wartość towaru z wartością jednostki pienię i w wyniku tego otrzymujemy cenę. Ceua to wartość towaru wyrażona w pie niądzu. To pieniądz w roli miernika wartości pozwala sprowadzić wart wszystkich towarów i usług do wspólnego mianownika, jakim są ceny. Kat państwo, tworząc system pieniężny, ustala podstawową jednostkę pieniądza, nu daje jej nazwę oraz sposób jej dzielenia na części mniejsze. W ten sposób wstaje skala cen, która jest narzędziem sposobu wyrażania ceny. Przy pieni kruszcowym była ona ustalona wagowo. Ponieważ pieniądz papierowy nie własnej, wewnętrznej wartości, krąży na rynku jako reprezentant pieni kruszcowego i wyposażony jest przez państwo w kurs przymusowy.
Aby pieniądz spełniał funkcję miernika wartości, nić musimy go mieć sobie. Pieniądz spełnia tę funkcję idealnie (wyobrażeniowo), natomiast rca musi wystąpić w funkcji środka cyrkulacji. Z tą funkcją spotykamy się naje ścicj. Polega ona na pośredniczeniu pieniądza w akiach sprzedaży i kr w formie: towar pieniądz (7 >P) i pieniądz- towar (P->T). Akt kupna-s dąży powoduje, że towary krążą na rynku, przechodząc z rąk do rąk. Ten towarowy za pośrednictwem pieniądza nazywamy cyrkulacja. Pieniądz nicząc w wymianie rozrywa więc akt wymiany na dwie części, które nic m być zgodne w czasie i przestrzeni (jak to było w wymianie bezpośredniej to na towar).
Do obsłużenia mnogości aktów kupna i sprzedaży potrzebna jest od nia ilość pieniądza. Można ją wyrazić za pomocą następującego wzoru:
I
o'
gdzie:
/ -5 -
O-
ilość pieniądza w obiegu.
suma cen towarów i usług będących przedmiotem transakcji i sprzedaży.
szybkość obiegu jednoimiennych jednostek pieniężnych.