skanuj0070

144 Resocjalizacja przestępców seksualnyclfl

rodzinnej stosowane są głównie w dwóch przypadkach - kiedy występują przemoc seksualna pomiędzy współmałżonkami oraz w przypadku popełl niania seksualnych wykroczeń przez dzieci i młodzież.

Jak utrzymują Cloe Madanes, James P. Keim i Dinah Smelser (1995)| do resocjalizacji przestępców seksualnych, a szczególnie w odniesieniifl do osobników kierujących akty agresji seksualnej na współmałżonka oram dzieci względem siebie, odpowiednie są wszystkie modele i systemy tera4 pii rodziny, które zawierają następujące elementy:

•    dokładne ustalenie rodzaju wadliwego zachowania,

•    ocenę szkody wyrządzonej ofierze,

•    wzbudzenie empatycznego stosunku do ofiary i do innych ludzi cierpiących z powodu dokonywanych przestępstw,

•    naukę poprawnych form zachowania, połączoną z wpajaniem sp4a sobów unikania „sytuacji spustowych”, wywołujących łańcuch niekontrolowanych dewiacyjnych reakcji seksualnych.

Ponieważ każdy rodzaj terapii rodzinnej ma podobne cele, każdy może być odpowiedni w terapii rodzin przestępców seksualnych.

Podobne, acz nieco bardziej rozbudowane spektrum niezbędnych elementów terapii rodzin przestępców seksualnych wymienia Rudy Flora (2001):

•    zespolenie rodziny,

•    zmiana systemu wartości,

•    przezwyciężanie niekorzystnych układów interpersonalnych w rodzinie,

•    doprowadzenie do współdziałania możliwie wszystkich członków rodziny,

•    doprowadzenie do umiejętności skupienia działań całej rodziny na jednym, najważniejszym celu,

•    podtrzymywanie odpowiedniej intensywności korzystnych interakcji członków rodziny,

•    znalezienie i wdrożenie w interakcje członków rodziny odpowiedniego systemu zabezpieczeń przed powrotem do negatywnych sposobów funkcjonowania.

Zatem i w tym przypadku wymienione aspekty terapii rodzin nie zawierają specyficznych treści w porównaniu z innymi rodzajami terapii rodzinnej.

4.3.2. Terapia rodziny z problemem kazirodztwa

Szerokie zastosowanie w resocjalizacji przestępców seksualnych różnych programów terapii rodziny uwidacznia się także w programach specjalistycznych, nastawionych głównie na resocjalizację rodzin z problemem incestu. Wynika to z faktu, że przestępstwo seksualne, a w tym przypadku kazirodztwo z reguły stanowi wynik daleko posuniętego rozkładu więzi rodzinnych i bardzo często nie jest ono jedynym symptomem dysfunk-cjonalności rodziny. Dlatego programy specjalistyczne zawierają wiele elementów, które oferują też programy o charakterze ogólnym, czyli nie nastawione na psychokorekcję określonych typów wypaczeń zachowania. Poniżej przedstawię dwa takie programy terapii rodzinnej przeznaczone dla rodzin z problemami kazirodztwa.

Wielosystemowy Model Terapii Rodziny (Multirole System Model) - autorzy tego modelu Terry A. Trepper i Mary J. Barrell (1989) wyszli z założenia, że problem kazirodztwa wynika nie tylko z zaburzeń w funkcjonowaniu rodziny, w której on zaistniał, lecz sięga głębiej, z reguły do rodziny, z której pochodzi dopuszczający się czynów kazirodczych ojciec. Stąd też diagnoza uwarunkowań tego typu wypaczeń w ramach Wielo-systemowego Modelu Terapii Rodziny musi być bardzo rozbudowana i oparta na wnikliwych badaniach anamnestycznych.

Model ten oparty jest na systemowym ujęciu rodziny. Kazirodztwo stanowi z tego punktu widzenia wynik zaburzenia kontaktów zarówno sprawców czynów kazirodczych, w tym przypadku ojców lub ojczymów z innymi członkami rodziny (pochodzenia i własnej), jak i wszystkich pozostałych członków rodziny między sobą, i to nie tylko kontaktów wewnątrzrodzinnych, lecz także kontaktów z przyjaciółmi, współpracownikami, sąsiadami itp.

Trepper i Barrell wymieniają następujące zalety opracowanego przez siebie modelu terapii rodziny z problemami kazirodztwa:

•    model ten o wiele lepiej w porównaniu z innymi metodami terapii rodziny zwiększa możliwości oddziaływania psychokorekcyjnego poprzez wszechstronną i wnikliwą diagnozę ewentualnych przyczyn zaistniałej patologii;

•    dostarczając terapeucie bardzo szerokiej wiedzy na temat uwarunkowań patologicznego zachowania pacjenta, umożliwia wybór optymalnej strategii oddziaływań psychokorekcyjnych;