FIGURĘ 4J7. Spin coupling belwcen CH and CHj with vcry difforcni Chemical shifts.
Proton grupy metinowej jest w zupełnie innym otoczeniu chemicznym niż dwa protony metylenowe.
Oba protony grupy CH2 sprzęgają się z protonem metinowym.
Na rys. widzimy dobrze odseparowane tryplet i dublet.
Dublet jest wynikiem rozszczepiania sygnałów CH2 przez proton CH. Z kolei tryplet powstaje w wyniku rozszczepienia sygnału CH przez dwa protony CH2. Stała sprzężenia SJ^H dla obu protonów jest identyczna.
Multipletowoćć sygnału protonu wyraża się wzorem n ♦ 1, gdzie n jest liczbą sąsiadujących protonów o tej samej wartości J.
Względne intensywności pików w multipletach pierwszego rzędu zależą rónież od wartości n. Dla dubletu (n*1) stosunek intensywności jest 1:1, dla trypłetu (n=2) wynosi 1:2:1, a dla kwartetu (n»3) 1:3:3:1 jjtdL
PODSUMOWANIE
Warunki, jakie muszą być spełnione, aby zakwalifikować widmo do grupy multipletów pierwszego rzędu:
• Stosunek Av/J musi być większy od 8; Av jest odległością pomiędzy środkami sprzężonych multipletów wyrażoną w Hz, J jest stałą sprzężenia.
• Liczba sygnałów w multiplecie wyrażona jest zależnością n +1, gzie n określa liczbę sąsiadujących protonów z tą samą wartością stałej sprzężenia.
• Odległość, wyrażona w Hz, pomiędzy poszczególnymi pikami prostego multipletu pierwszego rzędu jest miarą stałej sprzężenia J.
• Proity multiplet pierwszego rzędu jest centrosymetryczny, najbardziej intensywne piki znajdują się w centrum multipletu (trójkąt Pascala).
Złożone multiplety pierwszego rzędu różnią się tym od multipletów prostych, że o ich strukturze subtelnej decyduje kilka stałych sprzężenia. Mimo, że warunek Av/J >8 jest spełniony, to intensywność sygnałów w multiplecie nie może być określona za pomocą trójkąta Pascala.
m |
InMnaif |
0 X |
1 i i f Y "i |
7 |
rWS |
3 |
13 3 1 r Y T T 'i |
4 |
14 6 4 1 < Y Y Y T 'i |
s |
1 6 10 ID 5 1 r Y Y Y Y Y "1 |
s |
1 • 1S » H ł | fYYYYYYl |
7 |
('Y’yV*yjVVy,ni |
• |
« a jb S6 70 sfi n a i |
nctiRKm |
PiMal i iriAngk. Kełative imensiliet o( lir*t-<*rdei multipletu n munher |
nf cquivalcet cntiptinf nucie i oł } (c.r.. prtnocK). |
NOTACJA POPLPA
System opisu układów spinowych wprowadzonych przez Pople'a ułatwia analizę multipletów, charakteryzuje spiny oraz widma.
Multiplety potraktowane są jako „zbiory”, które można zdefiniować za pomocą dużych liter.
Jeżeli stosunek Av/J >8, a składowe zbioru są dobrze rozdzielone, to układ spinowy definiujemy za pomocą dwóch liter daleko od siebie odległych w alfabecie, w tym przypadku AX.
Gdy stosunek Av/J<8, wtedy stosujemy oznaczenie AB.
Jeżeli mamy do czynienia ze zbiorem składającym się z trzech słabo sprzężonych składowych, definiujemy go jako AMX.
Gdy pierwsze dwie składowe zbioru są silnie sprzężone, a druga z trzecią słabo, wtedy stosujemy oznaczeni# ABX.
Liczba protonów w zbiorze określona jest cyfrą umieszczoną u podstawy litery z prawej strony.
Przykłady układów spinowych pierwszego rzędu: AX (dwa dublety), Apc (dublet, tryplet), ApC, (dwa tryplety), A3X2(trypIet, kwartet).
6