Podstawowe informacje na temat FAS
dagogów itp. Na potrzeby tej publikacji dzieci z FAS to nie tylko węższa grupa dzieci ze zdiagnozowanym pełnoobjawowym Alkoholowym Zespołem Płodowym (FAS), lecz również dzieci z FAE, których jest więcej.
Z jakich rodzin pochodzą dzieci z FAS?
Potoczna wiedza wskazuje, że dzieci z FAS powinny pochodzić przede wszystkim z rodzin dysfunkcyjnych. Tak jednak nie jest. Mogą one urodzić się w każdej rodzinie, a jedynym powodem wystąpienia tego zaburzenia jest spożywanie nawet niewielkich dawek alkoholu przez matkę. Dla płodu nie ma bezpiecznej dawki alkoholu.
W naszej rzeczywistości większość dzieci z FAS to dzieci z rodzin zastępczych, adopcyjnych, rodzinnych domów dziecka, a także placówek opiekuńczo-wychowawczych, tzw. domów dziecka, które wciąż niestety dominują w Polsce. Najczęściej to troska nowych rodziców i opiekunów, ich wrażliwość na problemy dzieci i trudności w pracy z nimi doprowadzają do diagnozy. Rzeczywiście, pierwotne rodziny tych dzieci, to rodziny dysfunkcyjne, ale przy aktualnym stanie diagnozowania FAS możemy powiedzieć, że grupa dzieci z tych rodzin jest nadreprezentatywna w stosunku do ogólnej ilości dzieci z FAS.
Czy FAS występuje często?
.. Spotykamy się z twierdzeniami, że FAS dotyczy niewielkiej liczby osób, a osoby zajmujące się tym problemem sztucznie go powiększają. Prawda jest jednak taka, że częstość występowania FAS jest zbliżona^ do częstotliwości występowania Zespołu Downa. Należy jednak pamiętać, że ilość dzieci z innymi zaburzeniami alkoholowymi jest blisko dziesięciokrotnie większa!
Diagnostyczne kryteria medyczne1:
1. Udokumentowane spożywanie alkoholu przez matkę w okresie ciąży.
2. Deficyt wzrostu, wagi ciała i obwodu głowy dziecka - przed i po urodzeniu.
3. Uszkodzenie OUN (ośrodkowego układu nerwowego) wyrażające się upośledzeniem funkcji fizycznych, intelektualnych i społecznych.
4. Anomalie takie jak: deformacje budowy kończyn, twarzy, mięśni, wady narządów wewnętrznych.
Diagnoza na „pierwszy rzut oka”
Nie należy stawiać diagnozy opartej tylko na wyglądzie zewnętrznym dziecka, jednak wiedza na temat anomalii wyglądu może być przydatna w ukierunkowaniu procesu diagnozowania. Podane niżej cechy dysmorfii mogą wskazywać na podejrzenie FAS:
W przypadku występowania wszystkich czterech kryteriów diagnozowany jest pełnoobjawowy Płodowy Zespól Alkoholowy - FAS; w przypadku występowania trzech, dwóch lub jednego kryterium diagnozowany jest Płodowy Efekt Alkoholowy - FAE.