42 1. Co to jest strategia i zarządzanie strategiczne 13j
dów. Przy tym podejściu mamy więc do czynienia z procesami, które są eksperymentowaniem, negocjowaniem, dyskutowaniem, znajdowaniem kompromisów, ale także sporami i tworzeniem koalicji. Nie można jednak nie dostrzegać, że w tym czasie trwa proces uczenia się i dokonywania zmian. Ten proces w dużym stopniu jest uzależniony od zachowań konkurentów, a także od umiejętności postrzegania ich działań i zamierzeń oraz wyciągania właściwych wniosków. Nazywam go „uczeniem się konkurentów”.
Podsumowując należy stwierdzić, że:
■ strategie wyłaniające się są strategiami, w których cel końcowy nie jest na ogół określany jednoznacznie; najczęściej powstają w trakcie działań prowadzonych w pewnym ustalonym wcześniej kierunku;
■ tworzenie tych strategii jest procesem eksperymentowania w celu znalezienia najlepszej drogi ku przyszłości;
■ przewaga konkurencyjna jest tworzona na podstawie dotychczasowej praktyki, brania pod uwagę takich problemów z zakresu zarządzania zasobami ludzkimi, jak motywowanie, eksperymentowanie, co umożliwia wykorzystanie kultury organizacyjnej, polityki, a w konsekwencji zwiększa elastyczność w przystosowaniu się do zmian w otoczeniu;
■ strategie te mogą powstawać na niższych szczeblach organizacji bez bezpośredniego wpływu kierownictwa przedsiębiorstwa, ale za jego aprobatą.
Porównując strategie zamierzone z wyłaniającymi się, należy stwierdzić, że strategie zamierzone to takie, w których:
■ cele są ściśle określone, a główne ich elementy są ukształtowane przed rozpoczęciem ich tworzenia;
■ cele te muszą ulegać zmianom wraz ze znaczącą zmianą warunków;
■ po sformułowaniu celów proces tworzenia strategii polega na analizie otoczenia, poszukiwaniu opcji strategicznych, wyborze najwłaściwszej; następnie przystępuje się do realizacji strategii;
* zaletą tego procesu jest ogląd całościowy jego realizacji, uwzględnienie posiadanych zasobów, wyraźne charakteryzowanie opcji strategicznych i dokonywanie jasnych wyborów, możliwość monitorowania całości działań.
Strategie wyłaniające się to takie:
■ których finalne cele nie są z góry założone;
■ w których to wszystko, co je tworzy, powstaje w trakcie działań;
■ których tworzenie jest procesem eksperymentowania, gdyż ma na celu znalezienie najefektywniejszej drogi rozwoju;
■ które są konsekwencją dotychczasowej praktyki organizacji, motywowania ludzi, tworzenia warunków zezwalających na eksperymentowanie w dziedzinie
strategii w celu posz4 je się elastyczna wołx
Procesy tworzeni niającej się są przedstaw
proces twór;
PROCES TWORZE