skanuj0217

54 1. Co to jest strategia i zarządzanie strategiczne

mentami produktowymi, a w Simie zorganizowanej według kryterium geograficznego — dyrektorzy odpowiadający za rynki geograficzne.

Najczęściej bywa tak, że jeśli firma jest „wąsko” zdywersyfikowana lub wręcz prowadzi tylko jeden biznes, jej strategia narzuca przyjęcie struktury produktowej. Przy dużej dywersyfikacji biznesów wybiera się najczęściej strukturę geograficzną umożliwiającą wykorzystywanie efektu synergicznego na danym rynku geograficznym.

Udział wspomnianych decydentów w fazie tworzenia strategii ma dwa cele:

1)    w procesie formułowania celów i tworzenia strategii uwzględnia się opinie ludzi kierujących jej realizacją;

2)    ułatwia to pełnienie przez prezesa zarządu funkcji koordynacyjnych, gdyż już w fazie konceptualnej może nastąpić osiągnięcie konsensusu między kierownikami poszczególnych departamentów; departamenty te będą bardziej skłonne uczestniczyć w „planowanej grze o przyszłość”, a mniej w grze, która jest wzajemną walką o władzę i wpływy.

Podobne zasady obowiązują na szczeblu SJB. Oczywiście, im niższy szczebel w hierarchii organizacyjnej, tym węższe i bardziej konkretne są zadania wykonywane przez kierowników w ramach procesu tworzenia i implementowania strategii.

Zasadą jest jednak, że każdy kierownik tworzy i wdraża strategię w takim stopniu, jaki wynika z posiadanych uprawnień decyzyjnych, i w takim obszarze, za jaki odpowiada. Rola niższych szczebli jest w praktyce tym większa, im bardziej firma jest zdywersyfikowana produktowo i geograficznie, a więc im więcej firma posiada SJB oraz obszarów geograficznych, na których działa, tzn. im większa jest odległość hierarchiczna i geograficzna między centralą a jednostkami.

W takich firmach sytuacja wymusza względnie wysoki poziom decentralizacji zarządzania, koncentrowanie się naczelnego szczebla na wielkich, kluczowych dla firmy problemach strategicznych i pozostawienie dużego zakresu swobody decyzyjnej niższym szczeblom, ale w ramach budżetów przyznanym im często w trybie negocjacyjnym.

Literatura

Ansoff H.I., Corporate Strategy, McGraw-Hill, New York 1965.

Armstrong J.S., The Value ofFormal Planning for Strategie Decisions: Review ofEmpirical Research, „Strategie Management Journal” 1982, no. 3.

Bamey J.B., Firm Resources and Sustained Competitive Advantage, ,Journal of Management” 1991, no. 17.

Bamey J.B., Gaining and Sustaining Competitive Advantage, Addison-Wesley, Reading, MA 1997.