Przemiany metaboliczne węglowodanów
_l glukoza jest podstawowym materiałem energetycznym dla komórek organizmu i jedynym dla komórek nerwowych
■ glikemia 4,4-5,5 mmol/1 (80-100 mg%)
□ zapewnia prawidłowe funkcjonowanie ośrodkowego układu nerwowego
■ hipoglikemia (obniżona zawartość glukozy we krwi)
□ poziom 1,9-2,5 mmol/1 (35-45 mg%)
□ objawy hipoglikemii
s osłabienie, senność, poty, drgawki, utrata przytomności, a nawet
śmierć
■ hiperglikemia (podwyższony poziom glukozy we krwi)
□ przy przekroczeniu 8,8-9,9 mmol/1 (160-180 mg%), czyli progu nerkowego, glukoza wydala się z moczem, co nazywa się glikozurią
a objaw cukrzycy
■ glikemia jest wyrazem równowagi dynamicznej między zaopatrywaniem krwi w glukozę a jej oddawaniem tkankom
D u człowieka krew oddaje tkankom przeciętnie 83 mmol (15 g) glukozy na godzinę
■' podczas wysiłku znacznie więcej
□ buforująca rola wątroby •j nadmiar glukozy
glukoza -> glikogen e niedobór glukozy glikogen —> glukoza
e brak cukrów w pożywieniu - glukoneogeneza
■ tworzenie cukrów ze składników niecukrowych
Glikogen może rozkładać się na glukozę (glikogenoliza) bądź też na kwas mlekowy (glikoliza). Glikoliza polega głównie na procesach fosforylacji i przebiega stopniowo, przy udziale enzymów. Beztlenowy rozpad cukrów kończy się w zasadzie na kwasie pirogronowym, który w warunkach tlenowych ulega dekarboksylacja Zamienia się na aktywny kwas octowy (acetylo-CoA) i wchodzi do cyklu przemian kwasu cytrynowego, aby ostatecznie utlenić się w C02 i HjO. Wydziela się przy tym energia, magazynowana w ATP.
jegulacja metabolizmu cukrów _J nerwowa
■ układ nerwowy autonomiczny
79
ANATOMIA I FIZJOLOGIA CZŁOWIEKA