-hi story zm
-obecność treści religijnych propagujących wiarę chrześcijańską -dbałość o elegancką formę, stosowanie różnorodnej symboliki -obecność pogańskiego myślenia.
Latopisy kozackie
o Samowydcia, o Hryhorija Hrabianki, o Samijły Wełyczki
- jak wskazuje sama nazwa pisane przez autorów ze środowiska kozackiego (latopisy te zaświadczają o istnieniu zupełnie odrębnej nacji, pozytywny wizerunek kozactwa)
- rozkwit prozy historyczno- memuamej przypada na 2 poł. XVII w. i pocz. XVIII w.
- zainteresowanie podyktowane ówczesną sytuacją polityczną - burzliwe dzieje: wojny kozackie, walki z Turkami. Polakami, Szwedami...
cel : pokazać historię od czas ów najdawniejszych do aż po wydarzenia współczesne, kontynuacja starego latopisarstwa —> ciągłość ukraińskiej tradycji zainteresowanie zwłaszcza dobą Chmielnickiego: fakty, relacje świadków, ocena zjawisk,
- z czego korzystano: stare latopisy, dokumenty, relacje świadków, wspomnienia uczestników, protokoły dyplomatyczne, kroniki polskie- Twardowskiego, Bielskiego.
ad. A) 1648-1702 II części:
I cz. 1648-76 : opowiada o najważniejszych wydarzeniach wojennych, to zapis
chronologiczny, tematem wojny Chmielnickiego
II cz. 1676-1702: opisuje stosunki z Rosją, Polską, Turcją
Asia Zapałowska
5. Sztuka homiletyczna - głów ni przedstawiciele i ich utwory.
Wybitne miejsce w literaturze staroruskiej zajęła proza oratorska. zrodzona z potrzeb cerkwi. I)o tego gatunku literackiego należą kazania, nazywane „słowami”. Wybitne miejsce zajmują wśród nich kazania pierwszego ruskiego metropolity kijowskiego Iłariona, ułożone w latach 1037 - 1050, zawierające nie tylko naukę moralną, typową dla tego rodzaju literackiego, ale też wnikliwą charakterystykę przeszłości historycznej kraju i jego czołowej postaci, księcia Włodzimierza Chrzciciela. Kazanie te przeznaczał Iłarion nie dla „maluczkich”, lecz dla „nasyconych rozkoszami książek”. Dlatego zastosował w nich wyszukane w tych czasach środki stylistyczne, wyborne porównania, metafory, antytezy, powtórzenia, pytania retoryczne itd. Wybitnymi autorami kazań i pism religijnych na Rusi Kijowskiej byli także Kyryło Turowski, Teodozjusz Peczcrski, Łukasz Źydiata oraz Kłyment Smolatycz.
Dzieła o charakterze historycznym i dydaktycznym, pisane przez wybitne jednostki, wplatano również w teksty kronik. Należy do nich słynne pouczenie Włodzimierza Monomacha, napisane około 1117 r., zawierające część dydaktyczną i autobiograficzną oraz przedstawiające ciekawy model życia tych czasów'. Autor, znakomity książę, wzywa swoje dzieci nie tylko do pobożności i ascczy, ale też do bezustannej i wytężonej pracy, do