skrypt008 (2)

14 Laboratorium Podstaw Elektrotechniki I

Rys.3. Zasada budowy' miernika elektrodynamicznego: 1-cewka nieruchoma, 2-cewka ruchoma,. 3-sprężynka zwrotna doprowadzająca prąd do cewki ruchomej, 4-wskazówka, 5-tluinik powietrzny.

5) indukcyjne, w których wykorzystuje się oddziaływanie strumieni magnetycznych na prądy indukowane (wirowe) w tarczach metalowych lub obwodach zwartych (rys.4) (liczniki energii elektrycznej). Mierniki te mogą pracować tylko przy prądzie przemiennym.

I

1

2 4

Rys.4. Zasada budowy miernika indukcyjnego: 1-cewka elektromagnesu, 2-rdzeó zblachowany, 3-sprężynka zwrotna, 4-iożyska, 5-skala, 6-wskazówka, 7-zwój zwarty, 8-tarcza aluminiowa.

6)    elektrostatyczne, wykorzystujące siły dynamiczne wywierane na ładunki umieszczone na odpowiednich częściach ruchomych i nieruchomych miernika. Mierniki te mogą pracować przy prądzie stałym i przemiennym. Budowane są najczęściej jako woltomierze.

7)    cieplne, wykorzystujące zmianę wymiarów geometrycznych ciała nagrzewanego przez prąd mierzony (rys.5).

Rys.5. Zasada działania miernika cieplnego: 1-skala, 2-wskazówka, 3-przewód, wydłużający się pod wpływem płynącego w nim prądu, 4-cięgno, 5-rolka, 6-sprężynka.

Zasada działania, na której oparta jest budowa miernika jest oznaczona na tarczy miernika odpowiednim symbolem graficznym (tabł. 1-3).

1.5. Zasada budowy mierników

Zasada budowy mierników niezależnie od zasady ich działania jest podobna. Podstawowymi częściami składowymi miernika są: obudowa, ustrój pomiarowy i podstawa. Obudowa, afbo osłona ma na celu ochronę wnętrza miernika przed uszkodzeniami mechanicznymi i zanieczyszczeniami.

Rodzaj obudowy zależy przede wszystkim od przeznaczenia miernika i warunków pracy. Mamy więc mierniki tablicowe, laboratoryjne, przenośne (w futerałach, walizkach). Obudowy mogą być wykonane z blachy, drewna i tworzyw sztucznych.

Ustrój pomiarowy ma za zadanie przekształcić mierzoną wielkość elektryczną w odchylenie wskazówki i może być różnie wykonany, zależnie od zasady działania, przeznaczenia, rozwiązania konstrukcyjnego oraz tradycji danej firmy. Ustrój pomiarowy zawiera zawsze organ ruchomy oraz część nieruchomą. Część ruchoma zamocowana jest na stalowej osi poprzez łożyska do podstawy. Do części ruchomej przymocowana jest wskazówka. Część ruchoma jest ponadto związana z częścią nieruchomą poprzez sprężynki, które