27602 skrypt033 (2)

64

Laboratorium Podstaw Elektrotechniki ]

3.1.4. Zasada superpozycji

Przy rozwozywaniu obwodów elektrycznych stosuje się często zasadę superpozycji, polegającej na wyznaczaniu prądów w obwodzie wywołanych przez poszczególne źródła energii, działające pojedynczo w obwodzie. Prąd w dowolnej gałęzi obwodu przy działaniu wszystkich źródeł energii jest sumą algebraiczną wszystkich prądów, spowodowanych działaniem każdego źródła energii z osobna. Przy stosowaniu metody superpozycji pozostawiamy w obwodzie tytko pierwsze źródło energii, a zwieramy siły elektromotoryczne wszystkich pozostałych źródeł, zostawiając jednak ich rezystywności wewnętrzne. Wówczas obliczamy prądy I spowodowane działaniem pierwszego źródła energii. Następnie obliczamy prądy I spowodowane działaniem drugiego źródła energii, zwierając przy tym siły elektromotoryczne pozostałych źródeł. Gdy obwód zawiera n źródeł energii, wówczas postępujemy w ten sposób n razy, obliczając kolejno prądy I^(l), IW, l<n j(n) spowodowane działaniem każdego źródła z osobna. Prąd I w dowolnej gałęzi przy działaniu wszystkich źródeł energii jest sumą algebraiczną prądów I<¹\ I^c2), I⁽³⁾...I^(u). Przy dodawaniu tycli prądów należy uwzględniać ich zwroty w rozpatrywanej gałęzi obwodu.

3.1.5, Twierdzenie Thevenina

Twierdzenie Thevenina dotyczy sposobu zastąpienia złożonego obwodu elektrycznego jedną gałęzią liniową aktywną, o jednym źródle energii (napięcia) z elementami pasywnymi, zakończoną wyprowadzonymi na zewnątrz zaciskami. Brzmi ono:

"Dowolny aktywny obwód liniowy można od strony wybranych zacisków ab zastąpić obwodem równoważnym - złożonym z szeregowo połączonego jednego źródła napięcia równego napięciu pomiędzy zaciskami ab w stanie jałowym oraz jednej rezystancji równej rezystancji zastępczej obwodu pasywnego, widzianego od strony zacisków ab.

3.1.6. Zasada wzajemności

"Jeżeli siła elektromotoryczna działająca w gałęzi k obwodu odwracalnego wywołuje prąd I w gałęzi 1, to ta siła elektromotoryczna przeniesiona do gałęzi ł wywoła taki sam prąd w gałęzi k“.

Powyższa zasada dotyczy obwodów posiadających tylko jedno źródło energii.

6

3.2. WYKONANIE ĆWICZENIA

3.2.1. Badanie źródeł napięcia

Połączyć układ jak na rys. 3.4.

Rys. 3.4. Ukiad do wyznaczania charakterystyki zewnętrznej źródła.

Wyznaczyć charakterystyki U = f (I) dla pojedynczego źródła oraz dla obwodu złożonego ze źródeł (ogniw) połączonych szeregowo i równolegle.

Charakterystyki należy przedstawić na wspólnym wykresie. Wyznaczyć moc źródła, moc odbiornika oraz sprawność obwodu. Wyniki zanotować w tablicy 3,1.

Tablica 3.1.

Pomiary			Obliczenia
Cp.	U	I	r2	Rw	li		Pt	-ii II -TC p:
	V	A	O		V	W	w	-
1 7

Na podstawie pomiarów wykonać wykresy u = f ( R₂ ), P₂ - f (ll₂ ), i = f ( R₂ ),

T) = f ( R₂ ), wyznaczyć P_2uiax.

3.2.2. Sprawdzanie II prawa Kirclihofta

a.    Zmontować schemat połączeń według rys.3.5.

b.    Dla dwócłi dowohue wybranych różnych obwodów zamknięty cli jakie można wyróżnić w zmontowanym układzie sprawdzić słuszność II prawa Kirchliolła (ważne są przy tym zwroty mierzonych napięć). Wyniki wstawić w