11.2. Gospodarka leśna
625
■ ochronę gleb i terenów szczególnie narażonych na zanieczyszczenie lub uszkodzenie oraz o specjalnymi znaczeniu społecznym;
■ ochronę wód powierzchniowych i głębinowych, retencji zlewni, w szczególności na obszarach wododziałów i na obszarach zasilania zbiorników wód podziemnych;
■ produkcję, na zasadzie racjonalnej gospodarki, drewna oraz surowców i produktów ubocznego użytkowania lasu.
W nowej polityce i gospodarce leśnej znaczenie lasów gospodarczych jako zbiorowego producenta drewna spadło na ostatnie miejsce, natomiast na pierwszy plan wysunęła się środowiskotwórcza rola lasów, istotna zwłaszcza dla ochrony powietrza, wód i gleb oraz zachowania różnorodności biologicznej i walorów krajobrazowych, a także ich funkcja społeczna i naukowa. W zarządzie PGL LP znajdują się rezerwaty przyrody i inne formy ochrony przyrody ustanowione na terenie publicznych lasów gospodarczych (z wyjątkiem parków narodowych), ale zgodnie z przepisem art. 7 ustawy, gospodarka leśna na obszarach objętych ochroną prawną uwzględnia zasady określone w przepisach o ochronie przyrody oraz zalecenia planów ochrony. Podobnie w lasach wpisanych do rejestru zabytków gospodarkę leśną prowadzi się w porozumieniu z wojewódzkim konserwatorem zabytków i respektuje przepisy o ochronie dóbr kultury.
Nowa
gospodarka
leśna
Działania praktyczne leśników od kilkunastu lat uległy zasadniczym zmianom w porównaniu z okresem wcześniejszym i obecnie polegają m.in. na:
■ uwzględnianiu w metodach hodowli lasu klimatycznego, geomorfologicznego i przyrodniczego zróżnicowania Polski;
■ przebudowie drzewostanów w myśl przyjętej zasady zgodności składu gatunko-f wego drzewostanów z właściwościami biotopu oraz urozmaicaniu składu gatun-- kowego przerzedzonych w różnym stopniu drzewostanów przez wprowadzanie
gatunków podszytowych, głównie liściastych;
■ preferowaniu naturalnego odnowienia drzewostanów, jeżeli na odnawianej U. powierzchni rosną dojrzałe drzewa tych gatunków, które odpowiadają właści-£ wościom biotopu;
■ pozostawianiu w każdym drzewostanie przewidzianym do wyrębu i odnowienia 5—10% starych drzew, zwłaszcza dziuplastych i martwych, do ich fizjologicznej
p starości lub biologicznej śmierci, a nawet samoistnego rozpadu;
■ ochronie i w miarę możliwości odtworzeniu wszelkiego rodzaju mokradeł: rj. trzęsawisk, śródleśnych oczek i cieków wodnych, a także polan, wydm i innych
enklaw ekosystemów nieleśnych oraz zachowaniu tworów przyrody nieożywionej w obrębie kompleksów leśnych, m.in. gołoborzy lub wychodni skalnych;
■ restytucji i ochronie lasów łęgowych oraz innych lasów na siedliskach wilgotnych, a także roztoczeniu szczególnej ochrony nad mrowiskami, populacjami ptaków
Chronione obiekty w lasach gospodarczych
gi i nietoperzy oraz rzadkich i objętych ochroną prawną gatunków roślin.
Na pozytywne efekty nowych zasad gospodarowania lasami trzeba będzie wprawdzie poczekać, ale z pewnością ich realizacja wzmocni szansę ochrony rodzimej