skanuj0007 (511)

93 —

ZARYS WIEDZY O TURYSTYCE

7.5. USŁUGI TURYSTYCZNE

Przez usługi turystyczne rozumie się wszystkie społecznie pożyteczne czynności służące zaspokojeniu materialnych i niematerialnych potrzeb turystycznych człowieka. Odnoszą się one zarówno do obsługi osoby turysty (potrzeby materialne np. noclegowe, transportowe, żywieniowe), jak i jego osobowości (potrzeby duchowe, np. kultura i rozrywka) (Gaworecki, 2003).

Usługi turystyczne mogą mieć różny charakter. Mogą to być pojedyncze świadczenia, takie jak sprzedaż pamiątek, rezerwacja i wypożyczenie samochodu. Zwykle jednak stanowią one pewien pakiet, np. usługi noclegowe wraz z wyżywieniem lub transport z usługami pilo-ckimi i przewodnickimi.

Usługi turystyczne można podzielić również na komplementarne i substytucyjne. Usługi komplementarne to takie, które są wzajemnie od siebie zależne i muszą występować razem. Przykładem może być wyjazd narciarski. Turysta jeżdżący na nartach nie zatrzyma się w hotelu, gdzie nie będzie miał możliwości uprawiania narciarstwa, nie będzie np. wyciągów narciarskich. Usługodawcy tworzący dla turysty szeroki wachlarz usług w ośrodkach turystycznych muszą ze sobą współpracować. Usługi substytucyjne wzajemnie się zastępują, mogą, ale nie muszą, występować jednocześnie w danej miejscowości turystycznej. Turysta ma możliwość wyboru pomiędzy usługodawcami, np. może skorzystać z hotelu lub obiektu zakwaterowania niższej kategorii.

Rodzaje usług turystycznych 7.5.1. Usługi transportowe

W strukturze konsumpcji turystycznej usługi transportowe są zwykle pierwszą i ostatnią fazą wyjazdu turystycznego. Ponadto w zależności od charakteru podróży turyści także w jej trakcie korzystają z usług komunikacyjnych.

Transport kolejowy - w związku z tym, że turystyka związana jest przede wszystkim z przemieszczaniem się, usługi transportowe lub komunikacyjne odgrywają w ruchu turystycznym jedną z najważniejszych ról. Z usług komunikacyjnych w miejscowościach turystycznych korzystają zarówno turyści, jak i mieszkańcy, dlatego transport w niektórych przypadkach wykorzystywany jest w celach turystycznych i pozaturystycznych. Z historii turystyki wynika, że podstawowe znaczenie w momencie rozwoju turystyki miał transport kolejowy, w pewnych okresach tracił on na znaczeniu. Jak powszechnie wiadomo, w dobie dynamicznego rozwoju turystyki ogromne znaczenie dla turystów ma szybkość przemieszczania się. Dlatego w wielu krajach następuje ciągle nieustanny rozwój kolejnictwa. Zwraca się uwagę szczególnie na szybkość jazdy pociągów oaz komfort podróżowania. Należy również zauważyć, że istnieją linie kolejowe, które oprócz funkcji transportowych same w sobie stanowią atrakcję turystyczną. Jedną z najbardziej znanych linii kolejowych jest Orient Express, którego trasa prowadzi z różnych miast Europy Zachodniej przez Bałkany do Stambułu. Atrakcją są również przejazdy koleją przez całe kontynenty, np. Australię, Amerykę Północną, oraz pociągi przemierzające egzotyczne kraje, takie jak np. Kenia, gdzie atrakcją jest przejazd w pociągu z kolonialną atmosferą z Nairobi do Mombasy. Wielką atrakcją jest przejazd przez Syberię koleją transsyberyjską. Reaktywuje się również połączenia lokalne i chociaż przejazd na krótkim odcinku zabiera dużo czasu, to dostarcza jego uczestnikom wielu niezapomnianych wrażeń. Pociągi re-