SNC00138

przekształcenie prawa użytkowania wieczystego gruntu związtt*»w₆v ------—-*»

lokalu może nastąpić między innymi wówczas, gdy w wyniku przekształcenia w prawo własności współużytkownicy wieczyści staną się wyłącznymi współwłaścicielami nieruchomości gruntowej. Warunek ten w ocenie Rzecznika Praw Obywatelskich naruszał konstytucyjną zasadę równości wobec prawa, wyrażoną w art. 32 Konstytucji. Trybunał Konstytucyjny, podzielając zastrzeżenia zawarte we wniosku, w wyroku z dnia 18 grudnia 2000 r. (K. 10/00, OTK 2000, nr 8, poz. 298) stwierdził ponadto, że nie ma przeszkód prawnych ograniczających możliwość istnienia współwłasności nieruchomości gruntowej osób fizycznych i Skarbu Państwa lub samorządu terytorialnego, zwłaszcza że przekształcenie współużytkowania nastąpić może tylko na wniosek wszystkich współużytkowników wieczystych. Zaskarżony przez Rzecznika Praw Obywatelskich art. 1 ust. 5 pkt 2 ustawy z dnia 4 września 1997 r. utracił moc z dniem 20 grudnia 2000 r.

8. Zbywalność prawa użytkowania wieczystego oraz wydzielonych działek oraz własności budynków i innych urządzeń nie jest wyłączona przez przepisy kodeksu cywilnego. W świetle tych przepisów użytkownik wieczysty, w tym i < osoba prawna (taką jest spółdzielnia mieszkaniowa), może zbyć prawo użytkowania wieczystego. Jeżeli zbycie łączy się z podziałem gruntu objętego użytkowaniem wieczystym na działki, użytkownik wieczysty może dokonać — w ustawowym trybie ■— podziału. Nie musi natomiast uzyskać zgody Skarbu Państwa lub też gminy jako właściciela gruntu (taki pogląd dominuje w doktrynie i jest utrwalony w orzecznictwie już od podjęcia przez Sąd Najwyższy uchwały z dnia 9 grudnia 1969 r„ III CZP 85/69, OSNCP 1970, nr 10, poz. 172). Spółdzielnia mieszkaniowa — po podjęciu uchwały przez właściwy organ (walne zgromadzenie) i po dokonaniu rozliczeń — może przenieść na członka prawo użytkowania wieczystego oraz własność wzniesionych na niej części budynków, także przed zakończeniem budowy (uchwała SN z dnia 6 lutego 1996 r., III CZP 4/96, OSNC 1996. nr 6, poz. 58).

9. Oddanie gruntu w użytkowanie wieczyste i przeniesienie tego prawa w drodze umowy wymaga wpisu do księgi wieczystej. Wpis użytkowania wieczystego ma charakter konstytutywny, co oznacza, że użytkowanie powstaje dopiero z chwilą wpisu. Zgodnie z art. 29 ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o księgach wieczystych i hipotece (jedn. tekst: Dz.U. z 2001 r. Nr 124, poz. 1361), wpis w księdze wieczystej ma moc wsteczną od dnia złożenia wniosku o dokonanie wpisu. Dopiero zatem od dnia powstania użytkowania wieczystego należy liczyć okres, na jaki zostało ustanowione użytkowanie wieczyste. Określenie w umowie o ustanowieniu użytkowania wieczystego końcowej daty, której początkowy termin został oznaczony w akcie notarialnym w chwili zawarcia tej umowy, nie powoduje nieważności czynności prawnej. Jeżeli zawarty w akcie notarialnym wniosek o wpis prawa użytkowania wieczystego wpłynął w określonym terminie po jego sporządzeni u (7 dni ), to sąd wieczystoksięgowy postępuje zgodnie z zasadą wyrażoną w art. 29 powołanej ustawy i nie jest związany żądaniem wniosku