str13 (13)

STEROWANIE SAMOLOTU wersji podstawowej Jest pojedyncze tylko z kabiny pilota. W wersji szkolnej lt-Z8U sterowanie jest zdwojone. Układ sterowania składa Sie z wolantu i pedałów. Wychylenie kolumny wolantu w przód i w tył powoduje wychylenie sterów wysokości w dół i w górę. Obrót wolantu w lewo 1 w prawo steruje wychyleniem lotek. Pedały służą do wychylenia steru kierunku. Naciśniecie lewego pedału powoduje wychylenie steru w lewo. naciśniecie prawego — w prawo. Sterownice połączone są z powierzchniami sterowymi (sterami 1 lotkami) za pomocą linek. W układzie sterowania lotek występują również cięgna sztywne — popychaczo, biegnące wzdłuż skrzydła. Linki sterowania sterów wysokości są zdwojone ze względów bezpieczeństwa. W układy sterowania poszczególnych sterów wprzęgnięte są wykonawcze mechanizmy pilota automatycznego. Do sterowania klapek wyważających (trymerów) steru wysokości służy pokrętło reczne. umieszczone na lewym pulpicie kabiny pilota. Ruch pokrętła przenosi sle na trymery za pomocą linek, mechanizmu zębatego, drążków skrętnych 1 mechanizmów śrubowych. 'Wychylenia obu trymerów są zgodne. Urządzenie Jest samohamowne. Trymery steru kierunku i lotek wychylone są mechanizmami śrubowymi, sterowanymi elektrycznie z kabiny pilota. Hydrauliczne hamulce kół sterowane są pedalkami umieszczonymi na pedałach steru kierunku. Naciśnięcie lewego pedałku powoduje zahamowanie lewego koła, prawy pedałck hamuje kolo prawe.

PODWOZIE SAMOLOTU Jest trzypunktowe, całkowicie chowane w czasie lotu. Podwozie przednie dwukołowe, z kolami o wymiarach © 800X X180 mm. Goleń amortyzowana (amortyzator cie-czowo-gazowy o skoku 400 mm) podparta Jest z tyłu łamanym zastrzałem. W stanie lekko ugiętym (pod obciążeniem) dolna częśe goleni może obracać się względem górnej, umożliwiając zakręcenie samolotu w czasie kołowania po ziemi oraz rozbiegu i dobiegu. Przy całkowitym rozprężeniu amortyzatora dolna część blokuje się względem górnej za pomocą mechanizmu krzywkowego, ustawiając się Jednocześnie w płaszczyźnie symetrii. co zapewnia prawidłowe chowanie. Specjalny tłumik zapobiega samowzbudnym drganiom skrętnym, tzw. drganiom shimmy, w stanie roz-blokowanym podwozia. Podwozie przednie chowa się do tyłu w komorę znajdującą się w przedniej części kadłuba. Chowanie odbywa się za pomocą siłownika pneumatycznego. Podwozie główne składa się z dwóch symetrycznych, wolnor.oś-nych goleni amortyzowanych, osadzonych w gon-

SCHEMAT CHOWANIA PODWOZIA GŁÓWNEGO: 1 — cięgno siłownika chowania goleni. 2 — łącznik powodujący w czasie chowania obrót goleni o 90°

WIDOK OGOLNY KABINY:    PILOTA (u góry)

I NAWIGATORA (u dołu) (fot. Jerzy Amcrski)

dolach silnikowych. Pojedyncze koła, o wymiarach © 1150 X 355 mm, osadzone są po zewnętrznych stronach goleni 1 wyposażone w zdwojone hamulce hydrauliczne typu dętkowo-klockowego. Amortyzatory cieczowo-gazowe o skoku 300 mm. Chowanie podwozia głównego odbywa się za pomocą siłowników pneumatycznych. Koła główne chowają się w gondole silnikowe w kierunku do przodu, z Jednoczesnym obrotem o 90“ wokół osi goleni, dzięki czemu koła mieszczą się płasko pod dyszami wylotowymi silników. Golenie po schowaniu nie mieszczą się w obrysie gondoli i dlatego drzwi osłony podwozia mają charakterystyczny kształt, tworzący po zamknięciu podłużną owiewkę pod gondolą silnika.

NAPĘD seryjnych samolotów Ił-28 tworzą dwa turbinowe silniki odrzutowe WK-I o ciągu statycznym 28,5 kN (2700 kG) każdy. Silnik WK-I, opracowany przez zespół Głównego Konstruktora Władimira Kllmowa, należy do znanych i najszerzej stosowanych radzieckich silników odrzutowych. Był on produkowany również przez polski przemysł lotniczy na licencji radzieckiej pod oznaczeniem Lts-5. Silnik odrzutowy wytwarza ciąg na zasadzie odrzutu, tzn. przyspieszenia masy przepływającego przez silnik strumienia powietrza. Energia potrzebna do tego celu pochodzi ze spalania paliwa lotniczego, którym Jest nafta. Dla podniesienia sprawności obiegu termo-

13