Albinizm. Częstość występowania 1 na 40 000; jest wynikiem braku enzymu tyrozynazy, czego efektem jest zaburzenie syntezy melaniny. Skóra albinosów jest różowoczerwona i nie opala się, lecz łatwo ulega oparzeniom po wystawieniu na światło słoneczne. Włosy są białe, tęczówki niebieskie lub prześwitujące, z zaznaczonym czerwonym połyskiem. Ostrość wzroku jest zmniejszona.
Choroba syropu klonowego,( ketoacyduria ( leucynoza). Jeden z lepiej poznanych bloków metabolicznych. Częstość występowania wynosi 1 na 250 000 żywo urodzonych dzieci. Przyczyną choroby jest brak aktywności enzymu »
dekarboksylazy leucyny, odpowiedzialnego za dekarboksylację aminokwasów l
takich jak walina, leucyna i izoleucyna, wskutek czego komórki nie metabolizują •
tych aminokwasów. Objawy choroby ustępują po podaniu dużych dawek tiaminy, J
która spełnia funkcję koenzymu, niezbędnego do aktywacji enzymu. Jest możliwa diagnostyka prenatalna ketoacydurii.
Cytrulinemia. Przyczyną tej choroby jest brak aktywności enzymu syntetazy arginino-bursztynianowej. Jest możliwa do wykrycia w badaniach prenatalnych za pomocą biopsji trofoblastu.
Homocystynuria. Choroba może być powodowana defektami różnych enzymów: syntazy cystationowej (typ I), metylotransferazy N5-metylo-hydrofoliowej (typ II), lub reduktazy N-metylo-tetrahydrofoliowej (typ III). Zaburzenia są m.in. wynikiem gromadzenia się cystyny w lizosomach komórek siateczkowo-śródbłonkowych, w rogówce oka, wątrobie, nerkach. Możliwe jest diagnozowanie homocystynurii w badaniach prenatalnych (hodowla fibroblastów).
Zaburzenia przemiany węglowodanów
Galaktozemia. Gen zlokalizowany jest na chromosomie 9. Częstość występowania galaktozemii wynosi 1 na 40 000 urodzeń. Objawami choroby jest spadek wagi ciała u noworodków, powiększenie wątroby, żółtaczka, wrażliwość na zakażenia. Może prowadzić do upośledzenia umysłowego.
Przyczyną zaburzeń jest brak aktywności jednego z enzymów, niezbędnych w przemianie galaktozy: urydililotransferazy heksozo -1- fosforanowej lub ,
galaktokinazy. I
Możliwa jest diagnostyka prenatalna tego zaburzenia, a jak najwcześniejsze zastosowanie odpowiedniej diety eliminacyjnej przez matkę umożliwia urodzenie zdrowego dziecka.
Choroba glikogenowa. Wyróżnia się kilka typów glikogenozy w zależności od miejsca bloku w szlaku przemiany glikogenu (choroba Pompego - spowodowana niedoborem alfa-l,4-glukozydazy, choroba Forbesa i Coriego -glikogenoza typu III - amylo-1,6-glukozydazy). Skutkiem tej wady genetycznej jest gromadzenie się glikogenu w wątrobie, nerkach i mięśniu sercowym, względnie gromadzenie się glikogenu o nieprawidłowej strukturze.
Choroby, rozwijające się wskutek tych zaburzeń metabolicznych, zawsze obejmują układ nerwowy.
Choroba Taya i Sachsa. Zmutowany gen, zlokalizowany na chromosomie 15, powoduje brak enzymu B-heksozaminidazy A, czego konsekwencją jest gromadzenie się gangliozydów w układzie nerwowym.
Początek choroby - w 4 - 6 miesiącu życia; objawami jej są: postępująca regresja neurologiczna, ślepota, padaczka. Śmierć następuje w wieku 3-4 lat. Choroba często występująca u Żydów Aszkenazyjskich (1 na 3 600 urodzeń).
Choroba Niemanna i Pieką. Przyczyną tej choroby jest brak aktywności enzymu sfmgomielinazy. Efektem tego bloku metabolicznego jest spichrzanie sfmgomielin w różnych narządach, także w układzie nerwowym.
Kliniczne objawy to hepatosplenomegalia, zaburzenia neurologiczne.
Choroba Gauchera. Gen jest zlokalizowany na chromosomie 1. Choroba często występuje u Żydów Aszkenazyjskich. Przyczyną defektu jest brak aktywności B -glukozydazy, wskutek czego następuje odkładanie się glukocerebrozydów w komórkach układu siateczkowo-śródbłonkowego i układu nerwowego. Postać dziecięca ostra jest postępującą chorobą neurologiczną z powiększeniem wątroby i śledziony. Śmierć następuje w wieku 1 - 2 lat. Postać przewlekła typu dorosłego powoduje bóle kostne i powiększenie śledziony. W tej postaci, przy leczeniu podtrzymującym, długość życia jest normalna.
Wśród siedmiu typów mukopolisacharydoz większość jest uwarunkowana autosomalnie recesywnie.
Klasyfikacja tej grupy schorzeń oparta jest na rodzaju wydalanych z moczem mukopolisacharydów, objawach klinicznych i rodzaju uszkodzonego białka. Najczęstszymi objawami klinicznymi są: niski wzrost, postępujące upośledzenie umysłowe, zmiany szkieletowe, zmętnienie rogówki.
Częstość występowania 1 - 2 na około 100 000 urodzeń.
Najczęściej występującą mukopolisacharydozą jest Zespół Sanfilippo (MPS typu III). Częstość występowania wynosi 1 na 24 000 urodzeń.
Opisano kilka typów tego zespołu. Przyczyną choroby może być np. defekt N -acetylo - a -D-glukozaminidazy lub sulfatazy siarczanowej heparanu.
Objawia się upośledzeniem umysłowym, czasami zniekształceniem twarzy.
Wzrost prawidłowy. Śmierć następuje w drugiej dekadzie życia.
Mukopolisacharydozy możliwe są do wykrycia w badaniach prenatalnych poprzez analizę glikozoaminoglikanów w płynie owodniowym.