str36 (14)

245. Długi pasek przy robę. w ręce dziana, podwójnie złożona czapka >pilśniona, okuło 1425 r.

244 a-c. Wąskie paski skórzane z okuciem dziurek i końca pasa, J. poi. XV w,; cL okucia z brązu wąskich pasów męskich i demiceint — pasków kobiecych; e. paski z dzwonkami przy pourpoint z otwartymi rękawami jasnozielonymi z białą podszewka, jedna nogawka biała, druga czerwona, czarny kołpak futrzany, na drugim planie ftotippciitnde barwy czerwonej z podszyciem z popielic, kaptur zielony

autora, gdy przyklękając na jedno kolano podaje bogato oprawny tom swego dzieła. Żałobnicy na nagrobkach występują także w ubiorach na znak smutku nie przepasanych.

W pierwszych latach XV w. używano jeszcze przy niskim zawieszeniu na haczykach szerokich pasów z bogato wykuwanych ogniw metalowych na podkładzie ze skóry, podobnie jak w XIV. w. We Francji wyszły one z użycia już w pierwszym dziesiątku XV w.; dłużej utrzymywały się w Niemczech, uważane za dodatek konieczny do stroju rycerza. Modne pasy z początku XV w. we Francji, noszone przy długich robes, miaiy przeciętną szerokość do 5 cm i ozdoby metalowe dość rzadko rozłożone, najczęściej jako metalowe ujęcie dziurek i klamry (244 a-d). Nieco szersze pasy używane byty przy modzie dzwonków, które zwisały na długich łańcuszkach (244 e, f). W XV w. często używano w ubiorach męskich zawieszonej i wciągniętej na pasku torebki skórzanej niewielkich rozmiarów, niejednokrotnie bogato

m

i

zdobionej. Około 1430 r. występują we Francji w ubiorach męskich już wyłącznie wąskie pasy skórzane. urr2ymaoe w różnych kolorach, okuwane na końcach klamrą z irzpieniem i dziurkami ujętymi metalem (244 a-e); przy dłuższych pasach C2ęsto robiono węzeł poza klamrą lub też długi koniec pasa zwisał nieraz poza koiana w młodzieńczych krótkich robea. co było modne w latach

346 a. Suknia z rozciętymi zwisającymi rękawami, na fryzurze upięte chusty, około (4-U) r.; b czerwona suknia z rękawami lejkowatymi okryta płaszczem — chape bławatkowego koioru. około 1410 r.; c. dworski strój kobiecy, czerwony surcoł z białym futrzanym obszyciem, 1406 r

247. u. Ubiór mieszczki w hottpptrUtmu: i w kapturze; ». mieszczka w kapturze i carte .anipie sznurowanej po bokach z krótkimi rękawami; e. stara kobieta w luźnej Suk.cn i chuście; po poł. XV w.

dwudziestych (245), Jeśli spotyka się w sztuce flamandzkiej lub francuskiej nawet w latach pięćdziesiątych XV w. szerokie pasy, to są to ubiory według modę deguisee. Inaczej jest w niemieckiej rzeźbie nagrobkowej: szerokie piękne pasy, które 2dobią około 1420 r. rycerskie postacie, umieszczone są nisko na zbrojach jeszcze według mody XIV w. Niemiecki pas dusing był atrybutem rycerskiego pochodzenia, z. którym trudno było się rozstać, zwłaszcza ludziom starszym.

Ubiory kobiece zachowały w pierwszych latach XV w. jeszcze wiele dawnych szczegółów kroju, zwłaszcza w sukniach wierzchnich. wąskich i przylegających w górze, od

195