strona (289)

Wstęp

Podręcznik ma za zadanie przedstawić współczesną fizykoterapię w sposób tak jasny i dokładny, by nawet skomplikowane metody terapeutyczne stały się zrozumiałe i łatwe do praktycznego zastosowania. Metody uzdrawiania nazywane dziś fizykoterapeutycznymi służą ludzkości od zarania dziejów. Wchodziły do świątyń, zbliżały do natury i do stwórcy, utrwalały się w zwyczajach narodów, razem z nimi kwitły i upadały. Wiek pary i elektryczności oraz wiek energii atomowej i komputera wniosły nowe niezwykłe metody lecznicze. Medycyna weryfikuje stare i nowe terapie w ciągłym procesie doświadczania klinicznego. Rosnąca wiedza wymaga ciągle nowych podręczników, opracowań przekazujących zdobycze kliniki i porządkujących je w zgodzie z nauką i tradycją.

W tym podręczniku po raz pierwszy w tak szerokim zakresie opisano krioterapię. Autorem rozdziału dotyczącego krioterapii jest twórca tej metody w Polsce prof. dr hab. med. Zdzisław Zagrobelny. Po raz pierwszy przedstawiony został drenaż limfa-tyczny z masażem pulsacyjnym. W sposób nowoczesny zaprezentowano elektrosty-mulację ruchową. Laseroterapia i magnetoterapia są opisane od strony praktycznej z niezbędnym uzasadnieniem teoretycznym. Omówiono szczegółowo energie naturalne i sztuczne, wyjaśniając różnice w działaniu terapeutycznym i znaczeniu ekologicznym. Techniki postępowania starano się opisać precyzyjnie, gdyż praktyka wskazuje na potrzebę instruktażu metodologicznego. Omówiony został efekt placebo. Wiedza o nim jest niezbędna do oceny działania fizykoterapii. Przedstawiono także zagadnienia interakcji osobowych terapeuty z pacjentem, wspomagające leczenie i decydujące o postawie humanistycznej.

Kliniczne zasady postępowania starano się opisać we wszystkich zaburzeniach zdrowia, w których skuteczność fizykoterapii jest udokumentowana. Przedstawiono postępowanie fizykalne w porażeniach nerwów i mięśni, w chorobach z kręgu gośćca, w bólu, w zespołach bólowych i w walce z nimi, w niektórych schorzeniach dermatologicznych, w przewlekłych zapaleniach i procesach degeneracyjnych oraz w innych schorzeniach. W prosty sposób podano reguły dawkowania energii i granice jej tolerancji, tak istotne dla praktyki. Za główne kryterium podziału prezentowanej wiedzy przyjęto rodzaje przekazywanej energii, a za wtórne nośniki energii. Reakcje wywoływane w organizmie człowieka zależą bowiem przede wszystkim od rodzaju energii, a w mniejszym stopniu od użytego nośnika.

Rozwój nauki powoduje pewien chaos w nazewnictwie. Realizując zadanie porządkowania mianownictwa fizykoterapeutycznego, powierzone przez Polskie Towarzystwo Balneologii, Bioklimatologii i Medycyny Fizykalnej, wprowadzono nazwę „aktynoterapia" łączącą metody z użyciem promieniowania elektromagnetycznego, co upraszcza ich zrozumienie. Położono nacisk na używanie właściwych nazw szczegółowych, jak moduł dla grupy (serii) impulsów lub emitor dla tej części aparatu, która emituje promieniowanie elektromagnetyczne. Osobny rozdział poświęcony

7