strona (47)

Tabela 2.1. Drgania jąder atomów względem siebie w czystce HCI

Poziom energetyczny	Niezbędna energia przejścia |eV|	Liczba drgań na sekundę [Hz]
0	0,184	89,6 x 10^IJ
1	0,358	86,6 x 10^l;
2	0,345	83,6 x 10'-
3	0,333	80,6 x 10'^2
4	0,308	77,6 x 10'^2
5	0,321	74,6 x 10'^2
6	0,296	71,6 x 10'^2

Tabela 2.1 przedstawia poziomy energetyczne ruchu drgającego atomów Cl i H względem siebie. Kolumna druga przedstawia energię kwantu niezbędną do przejścia na następny poziom.

2.2.4. Oscylacja elektronów

Następne zjawisko związane z poziomami energetycznymi to wzbudzenie atomu lub elektronu. Zostanie ono przedstawione na przykładzie atomu wodoru, który składa się z jądra (protonu) i krążącego wokół niego elektronu. Atom wodoru ma tylko jedną warstwę (powłokę) elektronową, noszącą symbol K, ale w tej warstwie elektron może krążyć na wielu orbitach. Elektron na orbitach wyższych niż podstawowa jest „wzbudzony", tzn., że ma pewien nadmiar energii, który może oddać w postaci kwantu (fotonu). Uwolniony foton oddala się jako pem, a elektron wraca na mniejszą orbitę. Podstawowa orbita elektronu jest odległa 529 nm od protonu, może on także krążyć na orbitach o promieniach 4, 9, 16 razy większych. Aby przejść na orbitę wyższą (dalszą od jądra), musi pochłonąć odpowiedni kwant energii (tab. 2.2).

Elektron po absorpcji energii 13,6 eV (po zderzeniu z fotonem) może się oderwać i wówczas jądro z ładunkiem dodatnim staje się jonem. Dla jonizacji atomu potasu trzeba 4,34 eV, sodu 5,14 eV, a helu aż 24,58 eV.

Tabela 2.2. Orbity elektronu wodoru w warstwie K, wg H. Kuchlinga (1971), w modyfikacji własnej

Orbitalne liczby kwantowe	Promień orbity |nm|	Prędkość krążenia elektronu |km/s|	Liczba obiegów wokół protonu na 1 s	Energia przejścia na wyższą orbitę [eV|
1	52,9	2188	6579 x 10'^2	10,198
2	211,7	1094	822 x 10'^2	1,750
3	476,3	729	244 x 10'^2	0,900
4	846,7	547	103 x 10^12	0,850
5	1322,9	437	53 x 10'^2

47