s che 1U

zaobserwować zmiany barwy zachodzące podczas miareczkowania, kolbkę z oznaczonym roztworem umieszcza się na białym Ue (np na kartce papieru hib bibuły).

W niektórych przypadkach wskazane jest korzystanie podczas miareczkowania z roztworu porównawczego (kontrolnego), tj. roztworu o takim zabarwieniu, jakie powinien mieć roztwór miareczkowany na moment przed lub po osiągnięciu punktu końcowego miareczkowania. Ten sposób umożliwia dokładniejsze określenie zabarwienia roztworu miareczkowanego w punkcie równoważnikowym. Miareczkowanie badanego roztworu powtarza się aż do uzyskania zgodnych wyników, tzn. różniących się zależnie od konkretnej metody nie więcej niż 0,05 - 0,15 cm³.

6.    W celu bardziej dokładnego przeprowadzenia oznaczenia można miareczkowanie wykonać wobec wzorca, którym będzie 70 cm³ wody destylowanej zawierającej 2-3 krople oranźu metylowego

7.    Miareczkowanie wykonać trzykrotnie, a wyniki zestawić w tabelce;

Nr zadania	/im ^ na (mol/dra^3)	Vhci (dm^3)	raasaNajCDj fa)

8. Masę węglanu sodu w badanej próbce oblicza się na podstawie zależności: I mol NftiCOs zobojętnia 2 mole HC1 lOóg NazCOj -    2 mole HC)

m.

m.

rbtei

Cno' Vhcj

106c_łTrrV_TICT

2

zatem masa Na2CQj w próbce wynosi

^mKł₀COj

IOÓc

j>CT'^Hq

pv<*>

^kolby

V •

^rp*f>«y

14,3. PYTANIA 1 ZADANIA

1.    Roztwór wodorotlenku potasu zobojętniono 40 cm⁵ 1,05 molowego HC1 Obliczyć ile gramów KOłl zawierał ten roztwór.

2.    Ile gramów wodorotlenku sodu było w roztworze, jeżeli na zmiareczkowanie 1/5 całkowitej objętości roztworu zużyto ll,0cm^? 0,095 molowego roztworu kwasu siarkowego(Vl)?

3.    Na zobojętnienie 0,356 g węglanu sodu zużyta 33,2 cm" roztworu kwasu chlorowodorowego. Oblicze stężenie molowe tego kwasu.

Odpowiedzi:    I - 2,352 g,    2 - 0,418 g;    3 - 0,2023 mol/dnr^ł

15. ANALIZA WODY

15.1. WPROWADZENIE TEORETYCZNE

Wodę bada się w celu określenia jej składu fizyczno-chemicznego i bakteriologicznego, a na tej podstawie oznacza się jej przydatność do celów gospodarczych i przemysłowych. Poza tym wodę bada się w celu stwierdzenia obecności w niej substancji szkodliwych lub pożądanych, zabezpieczenia wód przed zanieczyszczeniami, stopnia zmieszania wód naturalnych z odprowadzanymi ściekami, ochrony urządzeń przed korozją, przebiegu procesów samooczyszczenia się wody rtp.

Wody naturalne zawierają obecnie oprócz domieszek naturalnych (związki wapnia, magnezu, clii orki, siarczany) takie wiele związków nieorganicznych i organicznych wynikających z zanieczyszczenia środowiska Część z nich jest dla organizmów ludzkich szkodliwa. Z tego powodu badanie wody stało się odrębną dyscypliną chemii analitycznej obejmującą takie działy'jak: chemia, elektrochemia, radiologia, toksykologia, technologia wody i inne.

Twardość wody jest pojęciem umownym określającym zawartość w wodzie kartonów dwuwartościowych, głównie wapnia i magnezu. Twardość wody jest pojęciem niezbyt precyzyjnie określonym, dlatego w' ostatnich latach odchodzi się od niej, zastępując ją zawartością wapnia i magnezu oraz innych kationów powodujących twardość wody.

Twardość ogólna jest to całkowita zawartość jonów' Ca^?~, Mg²', a także, innych jonów dwuwartościowych, np Fe²', Mn²', Ba³', Sr²'. Ze względu na występujące w wodach duże stężenie jonów Ca*\ Mg²' i małe stężenie innych jonów metali dwuwartościowych, twardość wody praktycznie po wodowana jest przez jony wapnia i magnezu.

Twardość węglanowa odpowiada zawartości węglanów i wodorowęglanów wapnia i magnezu.

Twardość niewęgljmowa jest to różnica między twardością ogólną a węglanową. Określa ona zawartość jonów dwuwartościowych odpowiadających anionom: chlorkom, siarczanom, azotanom itd

Twardość węglanowa nazywana jest twardością przemijającą, ponieważ zanika podczas gotowania wody. Wytrącają się wtedy węglany wapnia, magnezu i żelaza, tworząc niepożądany kamień kotłowy.

Jednostki określające twardość wody nie zostały ujednolicone. Różne jednostki są stosowane w różnych krajach:

stopnie niemieckie 1° = 10 mg CaO/dnr stopnie francuskie 1° = lg CaCOj/lOO cm⁵ stopnic amerykańskie 1° = 1 g CaCOj/lOOO óm³

W Polsce twardość wody wyrażana jest w mg CaO/dra³, ale stosowane są jeszcze jnvaVdm³ oraz stopnie niemieckie:

1 mval CaO = m.cz./2 • I0⁵ [gj = 56/2 • 10⁴ [g] = 28 [mg]

1 mvaJ ^ 2,8 *N