wstęp do teorii polityki img 215

205

Współzależności międzynarodowe

Każda polityka zagraniczna musi się liczyć z rosnącą współzależnością w środowisku międzynarodowym®¹. Poprzez współzależność pojmuje się wzajemną relację interesów podmiotów w ramach której wszelka zmiana pozycji jednego z, nich dotyka pozycji innych. Zgodnie z tezą J. Kukułki żaden podmiot, zjawisko czy proces stosunków międzynarodowych nie jest całkowicie niezależny od innych. Każdy z nich w większym lub niniejszym stopniu jest zależny od pozostałych. Wszystkie są więc w różnym stopniu współzależne⁷⁰.

Zwolennicy podejścia strukturalnego wysuwająjednoznacznc wnioski, zgodnie z którymi, państwo będąc elementem systemu czy systemów międzynarodowych jest obiektywnie zależne od innych elementów tych systemów. W każdym z nich ustanawia się zasady postępowania, które w pewien sposób mogąograniczyć efektywność polityki zagranicznej elementu danego systemu, bądź ją wzmocnić.

Gęstniejąca sieć powiązań międzynarodowych wymusza podejście wicio-czynnikowe⁷¹. Adekwatność poznania całej sieci oddziaływania zależy od stopnia poznania struktury i dynamiki środowiska międzynarodowego⁷².

Percepcja przez środowisko międzynarodowe

Postrzeganie danego państwa przez inne podmioty stosunków międzynarodowych wpływa na stopień efektywności realizacji założeń polityki zagranicznej. Podstawową motywacją jest zwiększenie akceptacji środowiska międzynarodowego dla własnych celów i sposobów ich osiągania⁷⁵.

Soviet Union - Their Responsibiiityfor Ptzuce, New York: Harootut Brace 1944, s. 8 9. Zob. też. Andrzej Gałganck, Zmiana w globalnym Steinie międzynarodowym Supercykle i wojna hegcmoniczna, Poznań: WN (JAM 1992, s. 13; George Modelski, LongCycles in World Politics, London, Seattle: Univereity of Washington Press 1987, s. 12; Janus? Stefanowicz, „Równowaga sił jako system stosunków międzynarodowych”, Sprawy Międzynarodowe, 1982, nr 10, s. 23-^42. Zob. też George Modelski, Principiat nf WorldPolilics, New York: The Free Press 1972, s. 156. Por. Paul E. Keal, Unspoken Rules undSuperpower Dominunce, London: Macmillan 1983.s.6.

® Józef Kukułka, „Polityka zagraniczna a polityka wewnętrzna”, fw:l Kukułka, Zięba (red.), Polityka zagraniczna..., s. 24.

w nauce o stosunkach międzynarodowych wyróżnia się czynniki współzależności takie jak geograficzne, narodowo-spoleczjie oraz. świadomościowe. Szerzej zob. Kukułka, Teoria stosunków międzynarodowych, s. 236-237.

⁷¹ Kukułka, Teoria stosunków międzynarodowych, s. 217.

⁷¹ Józef Kukułka, „Środowisko międzynarodowe państwa", [w:| Roman Kuźniar (red ). Krajobraz po transformacji. Środowisko międzynarodowe Polski lat dziewięćdziesiątych, Warszawa: Elipsa 1992, s. 27-28.

” Szerzej o motywacjach zob. Dobraczyński, Stefanowicz, Polityka zagraniczna, op.cit., s. 32-41; J. Stefanowicz, „Motywacje rzeczywiste a motywacje deklarowane decyzji w polityce zagranicznej", [w:] .Artur Bodnar, Waldemar J. Szczepański (red.), Stosunki międzynarodowe problemy badań i teorii, Warszawa: PWN 1983, s. 239-240.