4. Cegła
Z tworzywa cementowo-glinianego na placu budowy można produkować cegłę o różnej wytrzymałości i o różnej przewodności cieplnej. Przewodność cieplną można zmniejszyć przez dodanie do zaprawy wypełniaczy ocieplających, jak sieczka, trociny, wióry lub żużel. Cegłę o wymiarach znormalizowanych 25X12X6,5 cm można produkować ręcznie lub maszynowo. W zależności od zapotrzebowania cegłę cementowo-glinianą z wypełniaczami wyrabia się sposobem ręcznym w prostych formach drewnianych wykonanych we własnym zakresie lub w stalowych ceglarkach. Projektując większą produkcję cegieł należy do ich formowania użyć ceglarek stalowych pięcio-cegłowych lub dziesięciocegłowych, które można wypożyczać za drobną opłatą w wypożyczalniach sprzętu prowadzonych przez terenowe przedsiębiorstwa budowlane. Najprostsza forma drewniana do formowania cegły jest pokazana na rys. 13.
Rys. 13. Forma do cegły, dziesięeiocegłowa
Forma tego typu jest rozbieralna, jej wymiary wewnętrzne odpowiadają cegle znormalizowanej 25X12X6,5 cm. Przystępując do formowania cegły należy przygotować mieszaninę cementowo-glinianą o przyjętej proporcji objętościowej składników. Cegłę formujemy w ten sposób, że do uprzednio przygotowanej formy zwilżonej wodą, ułożonej na podkładce, wrzuca się przygotowaną masę z nadmiarem. Następnie ubija się
drewnianym ubijakiem i wyrównuje strychulcem. Po wyrównaniu unosi się formę ku górze. Dzięki małemu skosowi ścianek formę daje się łatwo usunąć, a cegła pozostaje na podkładce. Cegłę na podkładkach układamy na półkach w miejscu zaciemnionym. Po dwóch — trzech dniach można ją zdejmować z półek i układać w kozły na otwartym placu. Przy produkcji cegły cementowo-glinianej sposobem strycharskim nie używa się podkładek, cegłę w formie przenosi się na wyrównany plac, gdzie na miejscu składowania usuwa się cegłę z formy pozostawiając ją na placu w pozycji na płask. Przez okres dwóch dni cegły ułożone na placu należy przykrywać słomą lub matami. Po dwóch — trzech dniach twardnienia można je układać w kozły. Cegłę ułożoną w kozłach należy polewać wodą co najmniej przez 7 dni, aby nie schła zbyt gwałtownie. W okresie dni upalnych polewanie cegły należy rozpocząć już po 6—8 godzinach od momentu wykonania. Po 14 dniach od wykonania cegła cementowo-gliniana nadaje się już do murowania lub tran-
Rys. 14. Ceglarka do wyrobu cegieł cementowo-glinianych
sportu na dalszą odległość. Cegły cementowo-gliniane wykonane przy użyciu jako wypełniacza sieczki, trocin lub wiórów po 3—4 dniach po wykonaniu układa się w kozły, a po 20 dniach można użyć do murowania. Należy pamiętać, że racjonalna pielęgnacja świeżych wyrobów ma decydujący wpływ na późniejszą ich wartość. Brak dostatecznej ilości wody w okresie tward-
41