X3e50dd739p25

Natomiast na placu budowy można ze żwirobetonu cemen-towo-glinianego łatwo produkować krótkie belki do przekrycia otworów okiennych i drzwiowych, tak zwane nadproża. Najczęściej stosuje się nadproża prefabrykowane o przekroju w kształcie litery L (powszechnie znane „elki”). Długość be-leczek zależna jest od rozpiętości otworu, który mają przekryć z dodaniem na opory co najmniej po 14 cm z każdej strony. Ponieważ beleczki nadproża pracują podczas obciążenia jako element zginany, należy dołem dać wkładkę zbrojeniową ze stali o przekroju okrągłym. Średnica przekroju wkładki zbrojeniowej jest zależna od rozpiętości i obciążenia. Przyjęto stosować następujące średnice wkładek zbrojeniowych:

przy rozpiętości    do    1 m    1    wkładka    o    010 mm

„    ,,    do    l,20m    1    „    „    012 mm

„    „    do    1, 5m    1    „    „    014 mm

Widok i góry

Rys. 19. Forma do wyrobu nadproży

Dla lepszego zakotwienia w betonie wkładki zbrojeniowe powinny mieć na obu końcach zagięcia w formie haków.

Nadproża wykonuje się w formach drewnianych lub żelaz-

nych. Formę drewnianą (rys. 19) można wykonać we własnym zakresie z gładko ostruganych desek grubości 32 mm. Spód formy stanowi płyta o szerokości 34 cm, zbita z 2 desek. Podkładka, na której będzie dojrzewać uformowane nadproże, ma szerokość 12 cm. Podkładkę układa się pośrodku płyty; po obti stronach podkładki ustawia się na rąb dwie deski, jedna o szerokości 16 cm i druga o szerokości 13 cm. Deski te jako boczne ścianki formy są usztywnione 2 parami klinów opierających się o klocki przybite do płyty po obu stronach formy. Na niższą boczną ściankę formy nałożona jest łata 6X10 cm usztywniona dwiema rozporami. Długość nadproża reguluje się poprzecznymi ściankami opartymi o kawałki łat przybitych do bocznych ścianek formy.

Po wykonaniu formy deski od wewnątrz należy nasycić ropą naftową w celu uniknięcia pęcznienia i przywierania masy betonowej. Do ustawionej i polanej wodą formy wrzuca się przygotowaną masę betonową. Po ułożeniu warstwy betonu o grubości 2 cm i wyrównaniu j ej układa się pręt zbrój eniowy w odległości 2 cm od zewnętrznej wyższej ścianki formy. Po ułożeniu zbrojenia wypełniamy formę masą betonową do wysokości łaty. Następnie zakładamy łatę i uzupełniamy formę masą betonową. Masy betonowej w formie nie ubijamy, lecz tylko „sztychujemy” ją ostrym prętem i utrząsamy za pomocą ostukiwania młotkiem z zewnątrz bocznych ścian formy. W ten sposób uzyskujemy zagęszczenie masy betonu i unikamy próżni w wykonywanym elemencie. Po stężeniu betonu wyjmuje się kliny i rozbiera formę, zdejmuje uformowane nadproże wraz z podkładką i przenosi się na miejsce do dalszego twardnienia.

W okresie twardnienia należy wykonane elementy obficie polewać wodą za pomocą konewki z sitkiem. Po trzech dniach nadproża można zsunąć z podkładek i układać w stosy. Po okresie trzech tygodni od wykonania nadproży mogą być one użyte do przykrycia otworów okiennych lub drzwiowych. Nadproża wykonuje się ze żwirobetonu cementowo-glinianego o stosunku objętościowym składników 1 : 1 : 2,5 : 5,5 (cement : zawiesina

49

Budynki z Tworzyw 4