Zasady Wykładni Prawa L Morawski#2

Zasady wykładni prawa ■ * »

Mówiąc o stosowaniu analogii należy wskazać, że w przypadku analogii obowiązuje zasada stosowania przepisu najbardziej podobnego. Dobrą ilustracją zastosowania tej zasady może być następujący wywód SN: „W orzecznictwie oraz we współczesnym piśmiennictwie utrwalony jest pogląd, że użytkowanie wieczyste jest prawem sui generis, usytuowanym między prawem własności a prawami rzeczowymi ograniczonymi. Podkreśla się, że jest ono bliższe własności niż prawom rzeczowym ograniczonym, co wynika m.in. z art. 234 i 237 k.c. Konsekwentnie więc w kwestiach nieuregulowanych w art. 232-243 k.c. stosuje się w drodze analogii raczej przepisy o własności niż o prawach rzeczowych ograniczonych” (uchwała SN z dnia 19 maja 2006 r., III CZP 26/06, OSNC 2007/3/39, Biul SN 2006/5, „Wokanda” 2006/7-8, Prok. i Pr. 2006/12). W tym właśnie duchu idąc za sformułowaniem użytym w wyroku TK z 27 kwietnia 2004 r. (K 24/03, OTK-A 2004/4/33) można mówić o bliższej i dalszej analogii. Do wspomnianej zasady odwołuje się na przykład SN w wyroku z 27 października 2004 r. (III CK 414/03, LEK nr 146346). SN stwierdził, że wstanie prawnym obowiązującym przed wprowadzeniem do kodeksu cywilnego przepisów dotyczących leasingu (art. 709' i dalsze k.c.), do umowy leasingu jako umowy wówczas nienazwanej należy stosować „w drodze analogii, przepisy dotyczące umów nazwanych, do których umowy leasingu były najbardziej zbliżone, lub których elementy zawierały, z uwzględnieniem celu i funkcji społecznej umowy leasingu”. Podobnie, w wyroku z 9 łipca 2003 r. (IV CKN 305/01, OSNC 2004/7-8/130) SN zaleca, by do umowy deweloperskiej jako umowy nienazwanej stosować przepisy regulujące umowy pokrewne, zawierające elementy umowy developerskiej, biorąc pod uwagę stopień odrębności tej umowy oraz uwzględniając cel i społeczną funkcję wspomnianej umowy. W sposób ogólny o konieczności stosowania w przypadku analogii przepisów, „które swoim charakterem prawnym są najbardziej zbliżone” wspomina TK w postanowieniu z 5 maja 2003 r. (Ts 124/02, OTK-B 2003/2/111, por. też wyrok SN z dnia 18 kwietnia 2007 r., V CSK 55/07, LEX nr 251525, M. Prawn. 2007/10). Jedną z egzempflikacji zasady stosowania przepisu najbardziej podobnego jest zasada pierwszeństwa stosowania analogii legis przed analogia iuris (por. niżej).

Rozważając możliwości wyboru podstawy analogii można również odwołać się do rado legis regulacji. Z tego właśnie powodu SN uważa, że do kontroli prawidłowości uchwał rady nadzorczej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, której nie reguluje Kodeks Spółek Handlowych, należy zastosować w drodze analogii art. 249-252 k.s.h. dotyczące zaskarża-

■ ■ ■ 232 * * *