Zdjęcie1361

aułom Pragnę dodać, ii pręg sporządzaniu f_go wyboru pewną pomocą było mi wymieniona to* w*tęp*< antologia O. Davy’ego oraz wiotki r v _a-dor Parsonsa, Shllso. Naagele‘ego i Pittsa: ,.That>-nos oj Socioty. Foundattons oj Modern Soclologlcoi Th córy•• (2 tomy, The Froe Press oj Clencoe, IN_C. 1961). Z togo drugiego źródła zaczerpnąłem ztuła-ozcsa zasady skrótu wywodów Durkheima o soII-domota mechanicznej i organicznej oraz o samobójstwie. Tytuły zamieszczonych fragmentów pochodzą w większości od tłumacza.

CO TO JEST FAKT SPOŁECZNY?

(In Mfiti di l« m/lhoili locloloitlęut, r. i, wji XIV, Pirli IW, t HI),

Zanim rozpoczniemy poszukiwanie metody, która na* dawałaby się najlepiej do badania faktów ipoiecz* nych, powinniśmy wiedzieć, jakie to (akty są nazywane w ten sposób.

Postawienie togo pytania jest tym bardziej konieczne, ic określenia tego używa się bez większej ścisłości Stosuje się je potocznie dla oznaczenia niemal wszystkich zjawisk, zachodzących w ramach społeczeństwa, jeśli tylko są one dostatecznie powszechne, aby budzić społeczne zainteresowanie. Można jednak powiedzieć, iż pod tym względem nie ma wydarzeń ludzkich, które nie mogłyby zostać nazwane społecznymi Każda jednostka pije, je, rozumuje, społeczeństwo zaś jest ze wszech miar zainteresowane, aby czynności to były wykonywane regularnie. Gdyby więc te fakty były społecznymi, socjologia nie miałaby swojego własnego przedmiotu, a jej zakres zachodziłby na zakresy biologii i psychologii Jednakże w każdym społeczeństwie jest określona grupa zjawisk, odznaczających się cechami które wyraźnie różnią je od zjawisk badanych przez inne nauki przyrodnicze.

Kiedy wypełniam swoje zadanie brata, małżonka czy obywatela, kiedy wywiązuję się z podjętych zobowiązań - dopełniam obowiązków, które zostały wyznaczone niezależnie ode mnie i moich czynów w prawie i obyczajach. Nawet wtedy, gdy są one zgodne z moimi własnymi uczuciami i odczuwam je jako swą rzeczywistość wewnętrzną, nie przestają być one rzeczywistością obiektywną, ponieważ to nie ja je stworzyłem, i jedynie przyswoiłem Je sobie poprzez wy-

Ul

I Durkhcim