Zzz1468

|__BSaSfclnl 43 V lł

(1)    Całkowita ilość żółci jest względnie stała, ponieważ wąlfóba ma ograniczone możliwości syntezy jej składników.

(2)    Substancje nasilające wydzielanie adiei notsą iMswę substancji pobudzających wydzielanie żółci. Należą do nich sole I kwasy żółciowe,

b. Synteza i wydzielanie żółci przez wątrobą nie podlega bezpośredniej regulacji hormonalnej i nerwowej. Jednak CCK zwiększa pośrednio przepływ żółci, kurcząc mięśniówkę pęcherzyka żółciowego |zob. V B 2 aj.

E. Pęcherzyk żółciowy

1, Funkcje. Pęcherzyk żółciowy magazynuje i zagęszcza Żółć w okresie międzytra-wiennym. W okresie trawienia opróżnia swoją zawartość do dwunastnicy.

a.    Magazynowanie. W okresie między trawiennym żółć wydzielana przez wątrobą jest magazynowana w pęcherzyku żółciowym. Ilość magazynowanej żółci dochodzi do 20-50 ml.

(X) Żółć ulega zagęszczeniu w pęcherzyku żółciowym w wyniku reabsorpcji wody. (2) Woda jest reabsorbowana osmotycznie w wyniku czynnej reabsorpcji jonów Na* oraz HCO_a".

b.    Skurcz. W czasie trawienia następuje skurcz pęcherzyka żółciowego i opróżnienie jego zawartości do dwunastnicy.

2. Regulacja

a.    CCK stanowi główny bodziec wywołujący skurcz pęcherzyka żółciowego i rozluźnienie zwieracza Oddiego. Produkty trawienia tłuszczu i białek bezpośrednio pobudzają wydzielanie CCK w czasie przechodzenia miazgi pokarmowej do jelita cienkiego [zob. IV C 3 c (1)].

b.    Pobudzenie przywspółczulne pęcherzyka żółciowego również prowadzi do je go skurczu oraz do rozluźnienia zwieracza Oddiego. Pobudzenie nerwu błędnego następuję bezpośrednio w fazie głowowej trawienia oraz pośrednio przez odruch wagowagalny podczas fazy żołądkowej trawienia.

3. Wpływ cholecystektomii. Po usunięciu pęcherzyka żółciowego żółć jest uwalniana do jelita powoli, ale stale, co pozwala na trawienie tłuszczu w ilościach wystarczających dla zdrowia i właściwego odżywienia organizmu. Należy wtedy unikać pokarmów o dużej zawartości tłuszczu.

4. Kamienie żółciowe powstają u 10-30% ludzi, chociaż jedynie u 20% z nich obserwuje się objawy chorobowe. W społeczeństwach zachodnich około 85% kamieni żółciowych skiada się z cholesterolu; pozostałe są to kamienie pigmentowe zbudowane głównie z bilirubinianu wapnia.

a.    Cholesterol i lecytyna — związki nierozpuszczalne w wodzie — są utrzymywane w żółci w postaci miceli [zob. VIIC 2 a]. Zwiększenie ilości lecytyny i cholesterolu w stosunku do soli żółciowych powoduje krystalizację cholesterolu i tworzenie kamieni. Kamienie cholesterolowe są częściowo przepuszczalne dla promieni rentgenowskich.

b.    Kamienie zawierające bilirubinian wapnia powstają w wyniku infekcji dróg żółciowych, a bezpośrednią przyczyną jest bakteryjny rozpad sprzężonej bilirubiny. Bilirubina niesprzężona, nierozpuszczalna w żółci, wytrąca się i zapoczątkowuje tworzenie kamieni. Takie kamienie są nieprzepuszczalne dla promieni rentgenowskich.