img002 (3)

1

U zwierząt mejoza poprzedza bezpośrednie wytworzenie się gamet (gameto, geneza), co u roślin notowane jest tylko u nielicznych glonów. Z reguły* roślin mejoza zachodzi w różnych fazach ich cyklu życiowego i jest podst* wowym ogniwem w przemianie pokoleń. Komórki tworzące się w wyniku mejojJ( nazywamy zarodnikami (sporami), a proces tworzenia zarodników określamy jako sporogenezę. Od kiełkowania zarodników zaczyna się pokolenie haploi-dalne (gametofit).

Mejoza składa się z dwu podziałów. W podziale I zwanym heterotypowym dk jąder potomnych przemieszczane są chromosomy homologiczne z utworzonycł uprzednio biwalentów. W II podziale - homotypowym - następuje rozazioleniil chromatyd (ryc.9.27), podobnie jak w mitozie.

Efektem tych dwu następujących po sobie podziałów są 4 komórki (tetra-j da) o zredukowanej o połowę w stosunku do komórki macierzystej liczbie chromosomów (ryc.9.27). Szczególnie złożona i ważna z punktu widzenia rekombinacji genów (ryc.9.28) jest profaza I podziału, w której wyróżnia się następujące stadia: leptoten, zygoten, pachyten, diploten i diakinezę.¹

Ryc. 9.27. Schemat mejozy uwzględniający segregacje genu bez wystąpienia Crossing over (wg De Robertisa i wsp., 1969)

a

b

:| I: 1

komórka mocicrzysta zarodników

stadium inici

^alfl^a‘cross,„₉ over

‘Ulflr

/

I podziat

Upodziaf

meiotyczny

podział" mitotyczny

zarodniki

Hyc. 9.28. Zachowanie się jednej pary chromosomów w czasie mejozy (I i XI podzi.ł) oraz podziału mitotycznego w workach zarodnikotwórczych Neurospora crassa, * przeciwieństwie do schematu na ryc.9.2 występuje pojedyncza wymiana odcinków (cros-uig over). Segregacja genów zachodzi w czasie I i II podziału mejotycznego w zalotności od położenia chromosomów po wymianie odcinków. W analizowanym przykładzie H«ny aa⁺ rozdzieliły się podczas I podziału, natomiast geny bb⁺ podczas II podziału mejotycznego (wg De Robertisa i wsp., 1963)