img024 (10)

EN ISO 20482:2003

8 Warunki próby

Na ogół próbę powinno się przeprowadzać w temperaturze między 10 °C a 35 °C. Jeżeli jest wymagane przeprowadzenie próby w warunkach kontrolnych, to należy ją wykonać w temperaturze (23 ± 5) °C.

9 Procedura

9.1    Określić grubość próbki do badań z niepewnością do 0,01 mm.

9.2    Przed uruchomieniem urządzenia cienko posmarować smarem grafitowym powierzchnie próbki, które będą w kontakcie z matrycą i stemplem. Zalecany skład smaru podano w załączniku A.

Po uzgodnieniu można stosować smar innego rodzaju.

9.3    Zacisnąć próbkę do badań między dociskaczem a matrycą. Siła docisku powinna wynosić w przybliżeniu 10 kN.

9.4    Doprowadzić stempel, bez wstrząsów, do zetknięcia z próbką. Wykonać pomiar przemieszczenia stempla od tego punktu.

UWAGA Zaleca się, aby przed rozpoczęciem próby, zakończenie stempla leżało w płaszczyźnie czołowej powierzchni pierścienia dociskowego (punkt kontrolny wzorcowania).

9.5    W przypadku próby standardowej kontynuować stopniowo kształtowanie miseczki z prędkością między 5 mm/min a 20 mm/min. W przypadku próbek do badań o b < 90 mm prędkość powinna być między 5 mm/min a 10 mm/min.

UWAGA 1 W przypadku urządzeń ręcznych, pod koniec próby, zmniejszyć prędkość do wartości bliskiej dolnej granicy zakresu, tak aby dokładnie określić chwilę pojawienia się pęknięcia na wskroś.

UWAGA 2 W przypadku urządzeń sterowanych komputerowo zmniejszanie prędkości pod koniec próby nie jest konieczne, ponieważ wynik próby jest otrzymywany bezpośrednio z wykresu siła/przesunięcie stempla.

9.6    Zakończyć ruch stempla w chwili, w której pojawi się pęknięcie biegnące przez całą grubość badanej próbki.

9.7    Zmierzyć głębokość penetracji z niepewnością do 0,1 mm.

9.8    Należy wykonać minimum trzy próby, o ile w normie wyrobu nie określono tego inaczej. Wartość tłocz-ności Erichsena IE powinna być średnią z trzech wartości, podanych w milimetrach.

10 Protokół badania

Protokół badania powinien zawierać co najmniej następujące informacje:

a)    numer niniejszej normy międzynarodowej, tj. ISO 20482;

b)    dane identyfikacyjne próbki do badań (orientację próbki do badań);

c)    grubość próbki do badań;

d)    rodzaj zastosowanego smaru;

e)    wygląd próbki do badań po pęknięciu, jeśli to wymagane;

f)    wartość tłoczności Erichsena, IE, oraz poszczególne wyniki, jeśli to wymagane.

6