mb6

Kształt ziaren wynika bezpośrednio z wytrzymałości i odporności na ścieranie skały macierzystej oraz ilości oddziaływań ścierających, którym poddawane były dane ziarna. W przypadku grysów dodatkowo ma wpływ rodzaj kruszarki oraz stopień rozdrobnienia ziaren (stosunek wymiaru ziaren materiału podawanego do kruszarki do wymiaru ziaren otrzymywanego produktu).

Kształt ziaren wpływa na:

•    wytrzymałość betonu na ściskanie i zginanie - odpowiednio w 22 i 31%,

•    właściwości mieszanki betonowej- im wyższy stosunek powierzchni do objętości ziaren, tym większe zapotrzebowanie na wodę dla założonej urabiałności mieszanki betonowej. Dla kruszywa grubego (d>4mm) najlepszym kształtem jest kula. Każde odstępstwo od tego kształtu to proporcjonalnie wyższa powierzchnia (większe zapotrzebowanie na wodę) oraz wyższa anizotropia w betonie (większa zmienność właściwości betonu uzależnionych od kierunku osi, wzdłuż której działają siły zewnętrzne).

•    trwałość betonu - niepożądana jest zawartość ziaren wydłużonych i płaskich powyżej 15%, gdyż mają one tendencje do układania się w jednej płaszczyźnie, co sprzyja wydzielaniu się wody zarobowej pod ziarnami płaskimi - woda wyparowuje i pozostaje pustka powietrzna pod nimi.

Kształt ziaren przedstawiany jest za pomocą wskaźnika płaskości oraz wskaźnika kształtu.

Wskaźnik płaskości (FI) stanowi sumę mas ziaren przechodzących przez sita prętowe, wyrażoną w % w stosunku do całkowitej masy suchych ziaren (np. Flis oznacza wskaźnik płaskości <15%). Wskaźnik kształtu (SI) informuje nas o zawartości ziaren o L/E >3 ( L - długość ziarna, E - grubość ziarna) wyrażonym w % całkowitej masy suchych ziaren (np. SI40 oznacza wskaźnik kształtu <40%). Zawartość pyłów - pyły to ziarna mineralną przechodzące przez sito 0,063mm. Obecność pyłów powyżej wartości granicznych obniża przyczepność między kruszywem a zaczynem cementowym, co prowadzi do obniżenia wytrzymałości, zwłaszcza wytrzymałości na zginanie, już przy zawartości równej 1,5%. Uzyskanie dobrej przyczepności uwarunkowane jest stosowaniem czystego kruszywa, pozbawionego pyłów, części organicznych oraz cząstek minerałów ilastych.

Duża zawartość pyłów podwyższa wodożądność kruszywa i nie prowadzi do wiązania chemicznego wody oraz obniża trwałość betonu.

Pyły znajdujące się w kruszywie drobnym można uznać za nieszkodliwe, jeżeli:

•    całkowita zawartość pyłów w kruszywie drobnym jest niniejsza od 3%,

•    stwierdzono zadowalające zachowanie się kruszywa w betonie.

Punkt piaskowy - zawartość frakcji 0-2mm w kruszywie.

W celu zapewnienia właściwego układania i zagęszczania mieszanki betonowej niezbędny jest dobór właściwego punktu piaskowego, który orientacyjnie wynosi:

•    27-30% - mieszanki układane ręcznie, zagęszczane mechanicznie,

•    35-40% - mieszanki pompowane,

•    45-60% - mieszanki wibroprasowane.

Zawartość ziaren przekruszonych - ziarna przekruszone to takie, które po ręcznym sortowaniu uznano za przekruszone i łamane - stanowią określony % masy próbki analitycznej.

WŁAŚCIWOŚCI FIZYCZNE

Gęstość nasypowa - masa jednostki objętości suchego kruszywa wraz z porami i przestrzeniami międzyziamowymi. Zależy ona od stopnia zagęszczenia, a dla danej gęstości od stopnia upakowania (uziamienia i kształtu ziaren).

Gęstość objętościowa - zależy od gęstości minerałów wchodzących w skład kruszywa oraz ilości i objętości porów; dla większości kruszyw naturalnych wartość ta mieści się w przedziale 2,60-2,80 g/cm³. Gęstość wykorzystywana jest w obliczeniach ilościowych dotyczących składu betonu. .Nasiąkliwość - jest miarą zdolności kruszywa do wchłaniania i magazynowania wody w porach oraz drobnych spękaniach, co ma istotny wpływ na mrozoodporność.

Jamistość - określa wypełnione powietrzem przestrzenie pomiędzy ziarnami kruszywa znajdującego się w pewnej objętości. Wielkość ta jest wykorzystywana przy projektowaniu składu mieszanki betonowej.

3