pęcherzyki nasienne gruczoły dodatkowe
cewki
spermatogoflia
spermatocyty
spermatydy
plemniki
sperma codesmy
Poza lym w męskim układzie rozrodczym występują jc,7 rzyki nasienne (vesictila smiiudes) i różne gruczoły ^l|( {glanduta accessoria) fryc. 45). ^kriy.'
Jadra składają się z różnej liczby cewek, od jednej d Owady prymitywne mają ich więcej niż filogenetycznie jNt» Podobnie jak jajniki, w żeńskim układzie rozrodczym, różnie ułożone w stosunku do nasieniowodu. Wyróżnia się uj % wachłarzowate. szeregowe i najczęściej spotykane, groni^ na cewki wysłana jest nabłonkiem i z zewnątrz otoczona b|f)ri^-nica priopria). Cewki mogą występować oddzielnie łub few ? wspólną błoną (peritoneum). Bywa, że zrastają się oba jąd^ ^
W cewce jądrowej, podobnie jak w cewce jajnikowej u można wyróżnić kilka stref dojrzewania komórek rozrodg ,
W szczytowej strefie, zwanej germanum. powstają spermatog^*1 U wielu owadów w części wierzchołkowej mieści się duża k0|ł) i ka, z której odchodzą wyrostki plazmatyczne, a jej zadani^ ■ odżywianie spermatogonii. W kolejnej strefie wzrostu spe^ gonią zostają otoczone warstwą komórek nabłonkowych tami) i tworzą cysty. We wnętrzu cysty zachodzą dalsze i dojrzewanie spermatogonii, w wyniku których powstają sper„, tocyty, a następnie spermatydy i w końcu plemniki. Ma to mjej sce w strefie dojrzewania, gdzie otoczki cyst stają się coraz cieńs^ i rozpadają się. W końcu w strefie przekształcania powstają pj^. ki. które tworzą skupienia, tzw. spermatodesmy.
Plemniki wydostają się na zewnątrz przez przewód wytrysku, wy (ducius ejaculalorius), który ma pochodzenie ektoderma|ne i w związku z tym jego ściany są pokryte oskórkiem. Zwykle jes, wyposażony w silne mięśnie okrężne, wypychające nasienie pod. czas kopulacji. Koliszki (Psylloidea) i mączliki (Akyrocloidea) mają nawet specjalne urządzenia - pompy spermowe, które działają jak strzykawki.
U większości owadów w końcowej części nasieniowodów po. wstają zbiorniki nasienne (miculaseminale), służące do gromadzenia dojrzałych plemników. U owadów nie mających zbiorniczków nasiennych, np. u mszyc, zastępuje je rozszerzenie całego nasieniowodu. Do końcowej części nasieniowodów mogą uchodzić gruczoły dodatkowe, których wydzielina jest wydalana razem z plemni
kami w czasie kopulacji. Występują one jako parzyste twory bądź
„aiieone. które odżywiają plemniki w v—« y—
ich wydzielmy mogą służyć do budowy ■penuetohMOw plemniki), wpływają na mobilność plemników jł*1* _h gjejadu rozrodczego samicy lub mogą wywoływać zaaa-jif^howaniu się samicy (zapobiegać ponownej kupułacp ulub
Sj#** składanie jaj)-—
MHH MMM
3.10. Narządy zmysłów i zachowanie owadów
moją bardzo różnorodne, często wyspecjalizowane recep-umożliwiają im ocenę zarówno środowiska wewnętrznego.
^-nętrznego. Struktury te służą do odbioru różnego rodzaju ^•-ów. które następnie są przetwarzane na sygnały elektryczne postaci przekazywane do centralnego systemu nerwowego.
1 *(jjp0Wiedzi dochodzi do reakcji motorycznej lub zmiany wzorca vV^cji behawioralnej. Klasyfikacja receptorów oparta jest na mor-^gii. chociaż nie zawsze podział ten jest zgodny z ich funkcją ^„logiczną. U owadów są to zwykłe proste struktury, składa-. x dę często z pojedynczego neuronu otoczonego kutikulamą ^ppjtą tzw. sensilla, lub całego ich zgrupowania. Najprostsza t „jch. zwana włoskiem zmysłowym lub dotykowym, sensilla «tew'« mry-A>«j ^clioidżlna (sensilla trichoidea) budową przypomina włosek serodta skórny* z lĄ różnicą, że obok komórki włosotwórczcj i błooko-ptórczej występuje dwubiegunowa komórka czuciowa Iryc. 47). kontaktuje się ona z jednej strony poprzez dendryt z włoskiem.
Ryc.47.
Rodzaje sera* (wg Szwanwicza. 19S6) K -trychoidalm.% - fcuyto-tticzna. C - cetakonicinł, 0-tmpukowa.k-pla-koublna. F.G - dzwono-wata 1 - włos czuciowy,
1 - błona stawowa.
3 -stożek.4 - komórka Wankotwóraa.S -komórka włosowrórcza,
6 - komórka nerwowa