Image123 (2)

W rubryce przedstawiane są odpowiedzi na pytania nadesłane do Redakcji. Są to sprawy, które, naszym zdaniem, zainteresują szersze grono Czytelników.

Jednocześnie informujemy, że Redakcja nie jest w stanie odpowiedzieć na wszystkie nadesłane pytania, dotyczące różnych drobnych szczegółów.

Jak należy sprawdzać np. nowo budowany zasilacz, gdy po zmontowaniu nie chce on tuk działać, jak opisano to w artykule, na podstawie którego jest budowany: Co trzeba wiedzieć i zrobić, aby wprawnie zbudować to urządzenie? Czy są do tego jakieś pomocne książki?

Problem, który poruszył Czytelnik, dotyczy większości elektroników. Niestety, często się zdarza, że uklud zbudowany na podstawie artykułu nic działa albo działa źle. Niestety, nie ma jednej recepty, co w^r takim przypadku robić, ponieważ przyczyny bywają różne. W zdecydowanej większości przypadków powodem jest błąd w montażu. Dlatego zawsze warto nic tylko samemu sprawdzić zmontowany układ, ale jeszcze przed pierwszym włączeniem dać go do sprawdzenia komuś innemu. Okazuje się bowiem, że często elektronik czymś się zasugeruje, popełni błąd w montażu, np. wlutuje inny tranzystor lub diodę nie w tym kierunku, pomyli nóżki, a potem tego swojego błędu nie widzi nawet przy kilkakrotnym sprawdzaniu. Natomiast inna osoba, która sprawdzi zgodność montażu i wartości elementów ze schematem, zazwyczaj bez trudu odnajduje takie pomyłki. Jeśli nie ma możliwości skorzystania z czyjejś pomocy, należy układ odstawić na jeden lub dwa dni i po tym czasie spojrzeć nań „świeżym okiem”.

Niestety, czasem zdarza się, że jakiś element jest uszkodzony. Niezmiernie rzadko dotyczy to rezystorów, kondensatorów, diod i tranzystorów bipolarnych. Praktyka pokazuje, że mimo postępu technologii, zdarzają się jednak uszkodzenia niektórych układów scalonych, głównie układów cyfrowych CMOS. Fabrycznie nowy układ scalony CMOS, zwłaszcza z serii 4000. może ulec uszkodzeniu podczas montażu albo też wcześniej wskutek niewłaściwego traktowania (pod wpływem tzw. ładunków statycznych). Jeszcze bardziej wrażliwe są małe polowc tranzystor)', np. BS170 czy BF245. Nieprzypadkowo nadal zaleca się uziemienie grotu lutownicy, a przynajmniej rozładowanie ładunków statycznych przez dotknięcie ręką uziemionego elementu. np. kranu czy kaloryfera. W takich przypadkach ratunkiem jest wymiana podejrzanych elementów.

Przyczyny mogą też być inne. jak pomyłka na schemacie czy w kompletacji elementów układu. Niestety, w literaturze krajowej i zagranicznej, a zwłaszcza w Internecie, można znaleźć setki i tysiące schematów ewidentnie błędnych, które mc rokują szans na wykonanie działającego modelu. Wielu elektroników naraziło to na poważne stresy i zniechęcenie. Nasza redakcja dokłada starań, żeby publikować tylko praktycznie sprawdzone urządzenia oraz unikać błędów w druku, a znalezione usterki przedstawiamy w rubryce Errare, zarówno w' drukowanym wydaniu EdW. jak też w Elportalu.

Zawsze najlepszym sposobem znalezienia błędu jest zmierzenie napięć stałych i przebiegów zmiennych za pomocą multimelru i oscyloskopu Jednak jest to sposób najtrudniejszy, ponieważ wym iga sporej wiedzy i dobrego zrozumienia działania układu.

a Piszę dlatego, że od dłuższego czasu nie mogę znaleźć wiadomości na temat triaków i diaków. To znaczy interesują mnie informacje, jakie prądy i napięcia występują na tych elementach podczas pracy, bo takie ogólne wiadomości o dopuszczalnych parametrach znalazłem w różnych notach aplikacyjnych. Mam również kłopot h» wyborze układów cyfrowych . Chodzi o to, jakie można stosować zamienniki do CMOS (TTL-LS, H), to znaczy gdy zależy nam na szybkości, mniejszym poborze prądu, itp. Niekiedy znajdę coś na ten temat, ale zawsze czegoś brakuje. Proponowałbym jakieś krótkie artykuły na te tematy.

Triaki i diaki, a także tyrystory, zostaną przedstawione w cyklu Pod lupa po zakończeniu cyklu o tranzystorach.

Warto wiedzieć, że popularne układy CMOS rodziny 4000 nic maja żadnych odpowiedników w bipolarnej rodzinie TTL-LS (74LSxx) czy przestarzałej rodzinie TTL-H (74Hxx). Niektóre najpopularniejsze kostki rodziny CMOS4000 mają swoje odpowiedniki w rodzinie 74HCxx, rzadziej w jeszcze szybszej rodzinie 74ACxx. Można je poznać po oznaczeniu zawierającym pełny numer rodziny CMOS4000 Przykładami mogą być 74AC4020 czy 74HC4060, 74HC4017, 74HC4066. O ile standardowe układy CMOS4xxx mogą być zasilane napięciem 3... 18V, o tyle wersje 74HC4xxx mogą być zasilane napięciem 2...6V, a ponadto są dużo szybsze i mają większą wydajność prądową wyjść. Jeśli chodzi o dobór i zamienniki układów cyfrowych, to temat jest dość szeroki i warto zaopatrzyć się w książkę na ich temat, choćby Układy cyfrowe - pierwsze kroki Piotra Góreckiego.

a(...) Mam pytanie o diodę 3-kolorową. Kupiłem taką diodę, ale nie da się uzyskiwać kolorów pośrednich i spaliłem ją szy bko. Czy dioda 3-kolorowa z AVT (...) ma możliwość uzyskiwania kolorów pośrednich?

Trójkolorowa dioda LED RGB pozwala uzyskać praktycznie dowolne kolory pośrednie przez zmieszanie w odpowiednich proporcjach światła czerwonego, zielonego i niebieskiego na zasadzie dokładnie takiej, jak w klasycznych monitorach i telewizorach, gdzie na ekranie świecą tysiące punkcików w kolorach RGB. Występują jednak praktyczne problemy z wykorzystaniem diod LED RGB. Na przykład niektóre takie diody mają przezroczystą soczew^rkę, a snopy światła