img046 (46)

Żółtaczka

0icterus)

Uwalniana z rozpadających się erytrocytów hemoglobina jest częściowo przetwarzana przez system makrofagów (głównie śledziony) w bilirubinę. Uwalniana do krwi krąży ona połączona z albuminą surowicy jako bilirubina wolna. Po dostaniu się do wątroby zostaje w siateczce śródplazmatycznej hepatocy-tów związana z kwasem glukuronowym i w tej postaci jako bilirubina sprzężona wydzielana jest razem z kwasami żółciowymi, fosfatazą zasadową, cholesterolem i lecytyną do żółci. Z żółcią dostaje się do jelita i tu , przy udziale flory bakteryjnej, przetwarzana jest w urobilinogen, który częściowo readsorbowany wraca żyłąwrotnądo wątroby, gdzie jest ponownie metabolizowany.

Stan, w którym poziom bilirubiny we krwi przekroczy granicę normy fizjologicznej, tj. u człowieka czy psa 8-17pmol/l, określamy jako żółtaczkę.

Wyróżniamy żółtaczkę z przewagą bilirubiny wolnej i żółtaczkę z przewagą bilirubiny sprzężonej.

Ta pierwsza powstaje w następstwie wzmożonego rozpadu erytrocytów i nadmiaru dostarczanej do wątroby bilirubiny wolnej, która nie może być przez nią w całości przetworzona i kumuluje się we krwi. Żółtaczkę tę spotykamy także przy prawidłowej podaży wolnej bilirubiny, która jednak nie jest przerabiana w wątrobie ze względu na różnego rodzaju defekty czynnościowe hepatocytów, np. osłabienia aktywności transferazy glukuronowej.

Żółtaczka z przewagą bilirubiny sprzężonej ma miejsce wówczas, gdy he-patocyty wytwarzają wprawdzie glukuronian bilirubiny, ale utrudnione jest jego wydzielanie do kanalików żółciowych względnie transport drogami żółciowymi do jelita.

Gromadząca się we krwi bilirubina przepaja wszystkie tkanki z wyjątkiem chrząstki, rogówki i układu nerwowego na żółtozielonkawy kolor. Wątroba przyjmuje zabarwienie żółto-brunatne, oliwkowo-brunatne lub ciemnozielone.

Pod mikroskopem w komórkach wątrobowych widoczne są żółto-brunatne lub żółto-zielone ziarenka barwników żółciowych. Czasem można je także spotkać w komórkach Browicza-Kupffera oraz śródbłonkach naczyniowych.

38