Różnica pomiędzy kosztem planowanym a rzeczywiście poniesionym nie zawsze wystarcza do oceny zasadności poniesionych kosztów. Dotyczy to zadań, które nie są jeszcze zakończone a muszą być finansowane w trakcie realizacji. Dlatego opracowana została metoda bardziej dokładnej oceny zasadności poniesionych kosztów. Metoda ta nazywa się metodą Earned Value i jest standardem obowiązkowo stosowanym w przypadku projektów finansowanych przez niektóre agencje rządowe (np. w USA), Bank światowy, NATO, IBM i inne duże korporacje. Istota metody polega na śledzeniu stanu zaawansowania wykonywanych prac i obliczeniu wartości tych prac według założeń budżetowych (zaakceptowanego kosztorysu). W danej chwili dla każdego zadania określa się trzy wielkości związane z zasadnością poniesionych kosztów:
Wielkości podstawowe przy stosowaniu metody EV
BKPH (budżetowy koszt pracy według harmonogramu) odzwierciedla skumulowane okresowe koszty według planu bazowego (plan bazowy: Pierwotne plany projektu, używane do śledzenia postępu projektu. Plan bazowy jest obrazem harmonogramu, jaki był określony w momencie zapisywania planu bazowego, i zawiera informacje o zadaniach, zasobach i przydziałach.), poniesione do daty stanu lub daty bieżącej.
BKPW (budżetowy koszt pracy wykonanej) zawiera skumulowaną wartość iloczynu procentu wykonania zadania, zasobu lub przydziału i okresowego kosztu według BKPW jest obliczany do daty stanu lub daty bieżącej. Wartość ta jest także znana jako wartość wypracowana (wartość wypracowana: Miara kosztu pracy wykonanej do daty stanu lub daty bieżącej. Wartość wypracowana opiera się na pierwotnych oszacowaniach kosztów, zapisanych z planem bazowym, i pracy rzeczywistej, pokazując, czy poniesione koszty rzeczywiste są zgodne z budżetem.).
RKPW (rzeczywisty koszt pracy wykonanej) odzwierciedla poniesione w związku z już wykonaną nad zadaniem do projektu albo do daty bieżącej.
WWDW (współczynnik wydajności do wykonania) wskazuje współczynnik pracy pozostałej do wykonania do funduszy pozostałych do wydania w dniu stanu.
WWDW= (BK - BKPW) / (BK - RKPW)