img330

196

23.4. Wykorzystanie paszy na jednostkę przyrostu masy ciała

Wykorzystanie paszy jako wskaźnika zdolności bydła do opasu jest to ilość jedno stek pokarmowych (owsianych lub gramów białka ogólnego strawnego) zużytych mi l kg przyrostu masy ciała W celu obliczenia tego wskaźnika należy wycenić wartoh' pokarmową pasz zużytych przez zwierzę w analizowanym okresie czasu

23.5.    Opłacalność opasu

Stopień opłacalności opasu określany jest kosztem produkcji 1 kg przyrostu mony ciała oraz kosztem wyprodukowania 1 kg żywca Koszt produkcji 1 kg przyrostu masy ciała określa wysokość nakładów ponoszonych na jednostkę wy produkowanego przyrostu Suma kosztów (bezpośrednich i pośrednicl) podzielona przez ogólny przyrost masy ciała zwierząt w badanym okresie, stanowi średni koszt produkcji 1 kg przyrostu

Koszty poniesione w całym cyklu opasu, powiększone o wartość zwierząt w chwili rozpoczęcia opasu (koszty zakupu lub odchowu cieląt), podzielone przez masę sprzeda nych zwierząt dają średni koszt prooukqi 1 kg żywca Zysk lub straty na 1 kg zyw< u określa różnica pomiędzy kosztem produkcji 1 kg żywca a jego ceną Przy oblicze mach w kosztach bezpośrednich należy uwzględnić koszt skarmianych pasz kos/ł wynagrodzeń, obsługi, opału, oświetlenia, transportu, zabiegów weterynaryjnych, amor tyzację środków trwałych, itp. Koszty pośrednie ustala się na poziomie około 15% i więcej sumy kosztów bezpośrednich, np koszty poniesione średnio na 1 sztukę

1)    koszty bezpośrednie,

2)    koszty pośrednie (ogólnogospodarcze -18 % od poz 1)

3)    koszty zakupu cielęcia

A) koszty pośrednie (18% od poz.3)

5) razem koszty produkqi Żywca

Zysk z produkcji 1 kg żywca określa się porównując koszt produkcji 1 kg Żywca i aktualną ceną 1 kg żywca

23.6.    Ocena wartości rzeźnej

W celu oceny wartości handlowej tuszy, która zalezy przede wszystkim od jej masy składu tkankowego, w tym głównie od proporcji ilościowych mięsa, tłuszczu i kości oraz od udziału wyrębów wartościowych, należy ocenić wartość rzeźną zwierząt War tość rzeźną można ocenić metodami przyżyciowymi oraz poubojowymi,

23.6.1. Metody przyżyciowe Chwyty rzeżnickie

Ocenę stopnia opasienia regulują .Przepisy Przemysłu Mięsnego' Przewidują on# sprawdzenie stanu umięśnienia u wszystkich kategorii zwierząt, a u krów i wołów cce ma się również stan otłuszczenia

Podczas klasyfikaqi bierz® tię pod uwagę rodzaj, płeć. wiek i masę ciała zwierzęcia. stopień jego umięśnienia i otłuszczę ma. stan zdrowia, stan wypełnienia przewodu pokarmowego i wygląd ogólny Miejsca chwytów rzeżnickich pozwalających określić stopień umięśnienia ustala się w tych okolicach ciała w Których występują najważniejsze mięśnie (ryc 88)

Ryc. 88 Miejsca badania stanu umięśnienia

1- szyja. 2 - łopatka. 3 - żebra, 4 - grzbiet. 5 - lędżwia 6 - zad a - udo. b • podudzie.

Do najważniejszych chwytów pozwalających określić stan umięśnienia należą chwyty na łopatce, lędźwiach i zebrach.

-    Chwyt łopatkowy - na łopatce kładzie się całą dłoń. rozsuwa wszystkie palce, a następnie przez ucisk sprawdza się głębokość nawarstwienia mięśni oraz ich jędrność; chwyt grzbietowy - partię grzbietu dotyka się szeroko rozstawionymi i zgiętymi palcami oraz lekko uciska, przy czym paice przesuwa się od kłębu do kręgów lędźwiowych i w ten sposób bada się stan umięśnienia,

-    chwyt lędźwiowy - pod wyrostki ościste kręgów lędźwiowych wciska się duży palec, nakładając jednocześnie rozstawione palce na powierzchnię wyrostków i ocenia się w ten sposób stan umięśnienia oraz stopień rozwoju tej partii ciała;

-    chwyt żebrowy - ostatnie zebro ujmuje się pomiędzy palce duży i wskazujący, a oozo-stałc palce wciska się w przestrzenie międzyżebrowe; chwyt ten służy do sprawdzenia głębokości mięśni na bokach zwierzęcia.

umięśnienie zadu uda i podudzia sprawdza się wzrokiem - na podstawie kształtu tych partii ciała pod kątem wypełnienia ich mięśniami a jędmość mięśni sprawdza się dotykiem

Ocenę stanu otłuszczenia u krów i wołów klasy II (wg Przepisów Przemysłu Mięsne go) przeprowadza się na następujących partiach ciała łopatce, pachwinie mostku,

Ryc. 89 Miejsca badania stopnia otłuszczenia u krów i wotów

1 - przedni. 2 - górny. 3 - tylny brzeg łopatki 4 - szyja. 5 - bark, 6 - mostek, 7 - łokieć.

8 - ostatnie zebro. 9 - wyrostki kręgów lędźwiowych, 10 • biodro, tt - nasada ogona 12 kutw 13 tarcza”, 14 - pachwina

zebrach, kościach kulszowych i tarczy oraz guzach biodrowych W tym celu stosuje się następujące chwyty rzeźnickie (ryc 89)

-    chwyt za łopatkę, czyli tzw chwyt za pióro - dotyka się dłonią na wysokości 5 zebra na krawędzi od strony brzucha, co umożliwia ustalenie stanu otłuszczenia tej partii ciała w celu lepszego uwydatnienia otłuszczenia tego miejsca oraz w celu rozluźnienia mięśni pokrytych warstwą tłuszczu zaleca się skręcenie głowy zwierzęcia do siebie,

-    chwyt pacnwinowy - ujmuje się fałdy kciukiem na zewnątrz a pozostałymi palcami dłoni - od wewnątrz i unosi się do góry (tzw ważenie), gdy jest brak otłuszcze-