Cenniki prac projektowych
Aktualnie nic funkcjonuje w Polsce żaden obowiązujący cennik, zm rym należałoby ustalać wysokość wynagrodzenia za wykonanie pr* J wycłt w budownictwie. W dniu 19 grudnia 2006 r. Krajowa Rada CH kłów Rzeczpospolitej Polskiej uchwała nr 0-07/II-06 przyjęła nowy honorariów architektów. Warto wspomnieć, że uchwala ta nie ma mocy ctj inwestora i architekta co do wysokości należnego wynagrodzeni! ” Są także dostępne materiały o charakterze pomocniczym, które j-av„ zasady wyceny prac projektowych. Należą do nich:
• Środowiskowe Zasady Wyceny Prac Projektowych (SZWPP),
• Zasady Wyceny Prac Projektowych SARP (ZWPP SARP),
• Zasady Wyceny Oddziału Warszawskiego Stowarzyszenia Archiie^ Polskich,
• Katalog Pracochłonności Prac Projektowych JCPP - 90 - budowa^ ogólne.
11.3.9. Prawa autorskie do projektu
Z zagadnieniem praw autorskich do projektu mamy do czynienia wtedy, pjj opracowanie projektowe spełnia cechy utworu w rozumieniu ustawy z 2*1 lutego 199*1 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (tekst jednolity; Dl U. i 2006 r. Nr 90, poz. 631 z późn. zm.).
W zasadzie, zawsze wtedy, gdy inwestor zleci jednostce projektowej opracowanie indywidualnego projektu, odpowiadającego jego osobistym potrzebom i preferencjom związanym z rodzajem przedsięwzięcia, ale również z wymaganiami estetycznymi, projekt będzie spełniał cechy utworu. Za utwór wskazani ustawa uważa każdy przejaw działalności twórczej o indywidualnym charakterze, ustalony w dowolnej postaci, bez względu na jego wartość, przeznaczenie i sposób wyrażenia. Przedmiotem ochrony przewidzianej tą ustawą, a więc przedmiotem prawa autorskiego są, w myśl art. 1 usi. 2 pkt 6 w szczególności utwory:
• aicłMetaoniczne.
• architektoniczno-urbanistyczne,
• urbanistyczne.
Podmioty zawierające umowy o prace projektowe poza systemem zamówień publicznych, korzystają ze swobody w zakresie trybu zawarcia umowy o twórcze prace projektowe oraz w zakresie ustalenia treści umowy. Tryb konkursowy, zastrzegający różne formy nagradzania uczestników lub zwrot kosztów wykonania projektów zwiększa prawdopodobieństwo uzyskania wartościowych pomysłów i rozwiązań.
^zumieniu przepisów ustawy o prawie autorskim i prawach po-piP?0 przesłanką tą jest wskazanie, że projekt budowlany stworzony D^^iektanta zawiera wystarczającą ilość tzw. „pierwiastka twórczego”, I(tfi r charakterystyczny, a może nawet oryginalny. Spełnienie tej prze-
. fjktem, a zatem nie ma znaczenia, w którym fragmencie projektu ^fljrJ spełniona. Nie ma także znaczenia, jak bardzo oryginalny jest
W szczególności zaś bez znaczenia jest to, czy projekt jest powtarzal-flP' Kż został indywidualnie uzgodniony z nabywcą (inwestorem). Jeśli
i))'
ctj ekt icst
charakterystyczny, wówczas jest dziełem w rozumieniu prawa
tflPyip W takim przypadku twórcą projektu jest projektant. Jemu też łutuifl autorskie prawa osobiste (art. 16 ustawy o prawie autorskim i pra-pokrewnych) oraz autorskie prawa majątkowe (art. 17 i następne ustawy ** Jl autorskim i prawach pokrewnych).
° Należy jednak zwrócić uwagę na art. 12 ustawy, regulujący status utworów
• wniczycli, tzn. takich, które są stworzone w wyniku wykonywania obo-Jteków wynikających z umowy o pracę. Brzmienie art. 12 ust. 1 przesądza 'haraktór i zakres praw uzyskanych przez pracodawcę. Jeżeli pomiędzy stro-
• nie zostało postanowione inaczej, w określonym rozmiarze autorskie va majątkowe do utworu zostają przez pracodawcę nabyte. Oznacza to, że
* zakresie wywodzonym z tego przepisu pracodawca uzyskuje prawo bezwzględne do utworu z wszelkimi tego konsekwencjami. Artykuł ma charakter (jyspozytywny, tj. znajduje zastosowanie jedynie wówczas, gdy strony umowy o pracę nie postanowiły inaczej. Wynika z tego, że ustawa daje w omawianej kwestii pierwszeństwo woli stron, która powinna być wyrażona w zawartej pomiędzy nimi umowie.
Cel umowy powinien być oceniany w kontekście gospodarczych zadań pracodawcy, wynikających z jego statutu lub innego aktu kształtującego realizowane przezeń cele, a w przypadku gdy pracodawcą nie jest osoba prawna, w kontekście zakresu prowadzonej działalności gospodarczej oraz z uwzględnieniem obiektywnie rozumianego przeznaczenia utworu, tzn. jego normalnych zastosowań i charakteru. Artykuł 12 ust. 1 stanowi kompromis pomiędzy interesem pracodawcy i pracownika. Nie może być interpretowany rozszerza-jąco, a w razie wątpliwości powinien być interpretowany na korzyść pracownika, tj. należy przyjmować, że wątpliwy sposób korzystania służy twórcy. Omawiany przepis pozwala na umowne uregulowanie, że pracownika obciąża jedynie obowiązek stworzenia utworu z możliwością korzystania z niego praż pracodawcę jedynie w ramach własnego użytku wewnętrznego. Inne korzystanie odbywać się musi na podstawie odrębnych umów56. Zatem,
'Według poglądu niekwestionowanego w nauce prawa oraz w orzecznictwie ♦.IKjcW^a irois spętać przesłankę wymajaną do uznmi, jo
Sonej: J. Błeszyński: Prawo autorskie do utworów stworzonych przez pracowników * l,nta> wykonywania obowią&Sw pracowniczych. PUG 19% nr 12. s. 33-35.
120