ksiega
8

144

5J. Systematyka ćwiczeń korekcyjnych Ćwiczenia korekcyjne dzielimy na: ćwiczenia ogólnoksztaltującc i ćwiczenia specjalne. Ćwiczenia ogólnoksztaltującc

Są to najważniejsze ćwiczenia w gimnastyce podstawowej. Poprzez swoje oddziaływanie na całość układu ruchowego mają wpływ na harmonijny rozwój poszczególnych jego części, także na długość, siłę i elastyczność mięśni. Podstawowym ich celem jest jednak kształtowanie postawy ciała, wyrobienie koordynacji ruchowej, czucia kierunku ruchu oraz położenia ciała i jego części w przestrzeni. Są to ćwiczenia czynne wolne, z pr/yborem i na przyrządach. Dają one duże możliwości zarówno wszechstronnego, jak i ukierunkowanego oddziaływania Jest to możliwe dzięki zróżnicowaniu pozycji wyjściowych oraz rodzaju, kierunku i zakresu ruchów. Obejmują na ogół kilkanaście różnych ćwiczeń oddziałujących na poszczególne odcinki ciała, które powtarzane są kilkakrotnie. Podczas wykonywania ćwiczeń ogólnoksztaltu-jących należy zwrócić uwagę na: skorygowanie postawy ciała, co warunkuje ich stopień trudności i intensywności, właściwy dobór pozycji wyjściowych, co ułatwia w pierwszym etapie niemal samorzutną korekcję postawy, eliminowanie pozycji, ćwiczeń i sytuacji stwarzających warunki do pogłębiania wady i przeplatanie ćwiczeń elementami aulokorekcji postawy. Ćwiczenia specjalne

Ćwiczenia te stanowią swego rodzaju odmianę ćwiczeń kształtujących, lecz stosowanych w zaistniałej nieprawidłowości. Ich cele są w zasadzie identyczne z poprzednimi. Wyodrębnia się jednak dwojakie ich walory. Kształtowanie prawidłowej postawy i wszystkich warunkujących ją cech odbywa się dwuetapowo: poprzez likwidowanie zaistniałej nieprawidłowości i późniejsze doskonalenie osiągniętej prawidłowej postawy. Pierwszy element tego postępowania ma wartość ściśle korekcyjną, a drugi odpowiada zwykłym ćwiczeniom kształtującym. Celem ćwiczeń specjalnych jest przywrócenie prawidłowego ustawienia określonego segmentu ciała dotkniętego wadą.

Systematyka ćwiczeń specjalnych obejmuje:

ćwiczenia kształtujące nawyk prawidłowej postawy,

ćwiczenia elongacyjne zwiększające ruchomość odcinkową kręgosłupa,

• ćwiczenia rozciągające mięśnie przykurczone,

ćwiczenia wzmacniające zespoły mięśni osłabionych, ćwiczenia antygrawitacyjne, ćwiczenia hipcrkorekcyjne,

ćwiczenia rozluźniające I wyrabiające świadomość własnego data.

ćwiczenia oddechowe, masaż klasyczny, metodę PNF,

ortopedyczną terapię manualną, korekcję w wodzie, nerokinczjologię, integrację sensoryczną, gry i zabawy korekcyjne.

Ćwiczenia kształtujące nawyk prawidłowej postawy

Uświadomienie defektu i opanowanie korekcji posturałnych za pomocą kontroli wzrokowej oraz czuciem proprioccptywnym jest zadaniem dość trudnym ze względu na wadliwą proprioccpcję. Dlatego należy wykorzystywać metodę kontroli wzrokowej, tzw. aułokocekcję przed lustrem posturograficznym lub monitorem. Należy osobę nauczyć systematycznej kontroli ustawienia kolejno: kończyn dolnych, miednicy, brzucha, klatki piersiowej, łopatek, barków i głowy w różnych pozycjach wyjściowych - od łatwiejszych do trudniejszych i w każdej wadzie inaczej, zwykle od niskich do wysokich. Najlepiej rozpoczynać od pozycji leżenia na plecach, później siedząc z plecami opartymi o ścianę, wreszcie stojąc przy scune Posturoiog pomaga w autokorckcji. np. przez dotknięcie miejsca wadliwie poprawionego. Stosuje także jako płaszczyzny odniesienia, przy których umieszcza się osobę - płaszczyznę poziomą, podłogę, ścianę i drabinkę. Od chwili opanowania umiejętności poprawienia postawy metodami kontroli wzrokowej stosujemy korekcję czuciem proprioccptywnym. W pierw-szynt okresie polega to na korygowaniu postawy przed lustrem z uświadomieniem osobie położenia wszystkich części ciała. Następnie polecamy osobie zamknąć oczy i bez zmiany pozycji uprzytomnić jeszcze raz układ ciała. Potem osoba z zamkniętymi oczami wykonuje kilka ruchów tułowiem i koryguje swoją postawę t> lko czuciem propnoccptywnym Wreszcie otwiera oczy i sprawdza w lustrze prawidłowość wykonanej korekcji Auiokorekctę zastępujemy niekiedy korekcją dokonaną przez terapeutę lub współćwtcząccgo Koree je iokatae polegają na poprawieniu poszczególnych segmentów, np. głowy, obręczy rawdrocznej hb barkowej. Należy pamiętać, te w korygowaniu wad postawy nie ma stereotypowych układów ćwiczeń; każda osoba jest inna, ma inną wadę i inaczej reaguje. Dlatego doboru i kolejności stosowania poszczególnych korekcji lokalnych w określonych pozycjach należy dokonywać indywidualnie. Korekcja globalna początkowo powinna być dokonywana drogą następczej łączenia korekcji lokalnych, później drogą ich jednoczcsności. Ostateczną formą są utrudnić-