lichtarski (57)

114 A. Potencja! i dńalalnokć toapodarcta precdtiętotortt'

Z obserwacji wyoika, że indywidualna wiedza i umiejętności pracowników łatwiej stają się kapitałem intelektualnym w nieformalnych grupach pracowniczych, zwanych środowiskiem praktyków (communiiy of practict\ aniżeli w grupach formalnych [2]. Grupy nieformalne powstają z inicjatywy ludzi, których łączą wspólne cele, zainteresowania, idee lub problemy (np. grupa inżynierów genetycznych, informatyków, handlowców łub członków zarządu). Menedżer do spraw kapitału intelektualnego powinien umieć dostrzec takie grupy i je wspierać. Tworząc sprzyjający klimat wokół grup nieformalnych, aktywizuje potencjalne źródło nowej wiedzy i nowatorskich rozwiązań. Powinien wspierać - np. poprzez organizowanie szkoleń i kursów doskonalących -rówrncz grupy formalne (np. zespoły zadaniowe), gdyż w pracy zespołowej, dzięki dzieleniu się wiedzą, można w krótszym czasie osiągnąć więcej niż wynosi suma wiedzy pojedynczych członków zespołu (tzw. efekt synergii). Menedżer do spraw kapitału intelektualnego powinien również kreować i realizować politykę patentową i licencyjną oraz wspierać działalność racjonalizatorską i wynalazczą.

4.2.4. Wycena kapitału intelektualnego

Specyficzność kapitału intelektualnego, zwłaszcza zaś jego bezpostaciowość, nastręcza wielu trudności przy ustalaniu jego wartości Nie ma łatwych ckT powiedzi na pytania: Ile jest wart wynalazek lub usprawnienie obiegu informacji? Ile jest wart znak towarowy lub logo firmy? W jakich jednostkach ująć te składowe, aby można je było porównać i wycenić? Jedynie własność intelektualnawprowadzona do obrotu może być wyrażona w kwotach, które za nią zostały zapłacone. Własny kapitał me podlega takiej wycenie. Zatem, zanim zostąną wypracowane sposoby pomiaru kapitału intelektualnego, można mówić jedynie o szacowaniu jego wartości’f przedstawianiu jej w sposób opisowy. Pewien wyjątek stanowi kapitał intelektualny, który tworzy renomę przedsiębiorstwa (goodwilty W tym przypadku wyraża się on różnicą między wartością księgową a wartością rynkową przedsiębiorstwa

Literatura

[1]    De Geui Aj The Uńtg Company (cyt zm: Jankowski WB, Saakowski TH. Nieimterieim firmy. .Global Butineti" 1998 nr 2(22).

[2]    Stewart TA: InuUectual Capital (cyt ta: Saakowaki TPj Kapitał tnirlrkmalny. .Global Banneu** 1997 nr 201

Majątek trwały przedsiębiorstwa

4.3.1. Podstawowe pojęcia, skład i struktura majątku trwałego

W skład majątku trwałego przedsiębiorstwa wchodzą: środki trwałe, wartości niematerialne i prawne, finansowy majątek trwały oraz należności długoterminowe (por. [15]). Należności długoterminowe są to zobowiązania, których termin zapłaty jest dłuższy niż rok i wynika z warunków zawartej wcześniej umowy.

Do finansowego majątku trwałego zalicza się długoterminowe (tj. przekraczające okres' rokuj udziały w innych jednostkach wniesione w formie wkładów pieniężnych lub aportów rzeczowych, w tym:

papiery wartościowe, tj. akcje i obligacje,

pożyczki udzielane innym podmiotom gospodarczym na podstawie umów cywilnoprawnych,

długoterminowe lokaty na rachunkach bankowych.

Finansowe składniki majątku trwałego nic podlegają amortyzacji (por. [14]). Zakres i struktura portfela inwestycji finansowych (majątku finansowego) przedsiębiorstwa nie jest stała, co wynika z oddziaływania wiciu czynników, które ogólnie można podzielić na czynniki zewnętrzne i wewnętrzne. Do czynników wewnętrznych można zaliczyć [7, s. 15]:

^rJ>^rsytuację finansową przedsiębiorstwa oraz skłonność do ryzyka przedsiębiorcy, współwłaścicieli lub personelu podejmującego decyzje co do wyboru formy inwestycji finansowych;

•    strategię rozwoju przedsiębiorstwa-inwestora;

•    elastyczność przedsiębiorstwa w reakcjach na zmiany w jego otoczeniu;

•    wiedzę fachową personelu odpowiedzialnego za wybór formy inwestycji.

^ Do czynników zewnętrznych docydujących o strukturze inwestycji finansowych przedsiębiorstwa należą:

•    czynniki polityczne;

•    koniunktura gospodarcza zarówno w kraju, jak i na świecie;

•    stopa inflacji przewidywana w dość długim horyzoncie czasu;

•    oprocentowanie długoterminowych lokat na rachunkach bankowych oraz długoterminowych pożyczek udzielanych innym podmiotom gospodarczym. .Celem inwestycji finansowych jest osiąganie różnego rodzaju dochodów

w postaci np. odsetek, dywidend, praw do udziałów czy wierzytelności lub też