M020

W rzeczywistości śruba napędowa umieszczona na i ul ic pracuje w szczególnych wtirtm knch, wytworzonych na skutek wpływu kadłuba i pracy samej śruby. Wpływ pracy śiuby wyraża się powstawaniem obszarów podciśnienia przed śrubą i nadciśnienia za nią. Wpływ kadłuba zaś to ruch masy wody porywanej ruchem statku (p. 2.1.2). Masa wody prze mieszezająca się zgodnie z kierunkiem ruchu statku w okolicy rufy nosi nazwę strumienia nadążającego. Prędkość strumienia nadążającego jest mniejsza od prędkości statku. Droga, jaką przebywa śruba w czasie jednego obrotu, jest mniejsza od skoku śruby i nazywa się posuwem śruby. Różnica drogi zwie się poślizgiem śruby. Zależność tę można więc przed stawić następująco:

h_s = H-h_p    (2.32)

gdzie:

h,    poślizg [m],

//    skok [m],

/i_/r    posuw [m].

Prędkość postępową śruby wobec tego można wyrazić zależnością:

v_p = nh_p    (2.33)

gd/ic v_p prędkość postępowa śruby [m/s].

Prędkość postępową śruby można wyrazić także różnicą prędkości statku i prędkości stłumienia nadążającego:

v_p=v-c    (2.34)

gd/ic:

i    prędkość statku względem wody [m/s],

i    prędkość strumienia nadążającego [m/s].

Stosunek prędkości statku do prędkości strumienia nadążającego nazywa się współczyn mkicm strumienia nadążającego:

w = f    (2.35)

gdzie w współczynnik strumienia nadążającego.

Przekształcenie zależności (2.35) i podstawienie jej do (2.34) daje trzeci wzór na pręil kość postępową śruby:

v_p= v(l-w)

(2.36)

Kolejne podstawienie zależności (2.36) do (2.33) i dalej do (2.32) umożliwia wyznaczę nic równania poślizgu śruby:    _{/t v}

h =H- ^V(1~^>V)    (2.37)

. ^s    n

Przybliżone wartości współczynników strumienia nadążającego można wyliczyć z następujących wzorów:

—dla statków jednośrubowych:

w = 0,505 - 0,05    (Taylor)    (2.38)

w = -0,24 + 0,755 (SchifTbaukalender)    (2.40)

1,5

-0,15 (Ciill)

(2.41)

,H„ „i.tików dwuśrubowych:

w 0,555 - 0,20 (Taylor)

(2.39)

>i, .|ihmii|i|' pi/yblizoną wielkością współczynnika strumienia nadążającego, można w \ Ib " pośli/.g śruby według zależności (2.37), posuw śruby według zależności _M| 41" • postępową śruby według zależności (2.33) i (2.36) oraz prędkość strumie-i n*il*»'^,,i'i^l' l'° według zależności (2.34) lub (2.35).

. h|m iiuiiiiino im wstępie p. 2.2.1, w celu utrzymania prędkości konieczne jest przyło-j_M .i,iil>u liikici siły, która zrównoważy wielkość oporu całkowitego. Zadanie wytwo-₎₁₍ ,i |m" żywa na śrubie napędowej, skoro zaś ta pracuje w warunkach szczególnych,

.....i ilu musi być większa od oporu całkowitego o tyle, by pokonać wpływ obszaru

......ni powstającego przed śrubą. Wytworzona siła nazywa się naporem śruby, a jej

.............In pokonania podciśnienia nosi miano siły ssania. Wymienione wielkości

»i. i nnsiępujątu zależność:

T = R +AT

(2.42)

J".ii.....uby | k( i 1.1N|,

I ■ ¹ "Itllkll |k( i|. IN|, jl -ilu ......Uli |k(i|, I NI.

„i.i.miii I siły ssania do naporu śruby nosi miano współczynnika ssania l:

_ AT

(2.43)

u |,"li \ unik ssania zależy przede wszystkim od kształtów kadłuba, a przybliżonąjego § iii"*' itiu/nu iikieślić z następujących wzorów:

,ll.i lulków jednośrubowych

/ = (1,57 - 2,3 —+ 1,55 )w a

(2.44)

,llu siników dwuśrubowych

/ = (1,67 -2,3 —+ 1,5) w

a

(2.45)

u "|mtli /yniiik ssania śruby,

•l",li /yniiik pclnotliwości wodnicy,

< l">li /yniiik pclnotliwości kadłuba,

■ „puli /yniiik strumienia nadążającego.

I' |"inii|i|i' przybliżoną wartością współczynnika ssania, można przekształcając zaleźli* I' 11)1 podstawiając ją do (2.42) otrzymać wzór na napór śruby:

7 =

R

1 -t

(2.46)

45