M020

W rzeczywistości śruba napędowa umieszczona nu tu lic pracuje w szczególnych wiuiin kuch, wytworzonych na skutek wpływu kadłuba i pracy samej śruby. Wpływ pracy śmby wyraża się powstawaniem obszarów podciśnienia przed śrubi| i nadciśnienia za nią. Wpływ kadłuba zaś to ruch masy wody porywanej ruchem statku (p. 2.1.2). Masa wody pi ze mieszczająca się zgodnie z kierunkiem ruchu statku w okolicy rufy nosi nazwę strumieniu nadążającego. Prędkość strumienia nadążającego jest mniejsza od prędkości statku. Droga, jaką przebywa śruba w czasie jednego obrotu, jest mniejsza od skoku śruby i nazywa mii, posuwem śruby. Różnica drogi zwie się poślizgiem śruby. Zależność tę można więc przed stawić następująco:

(2.32)

(2.33)

h, = H— h„

gdzie:

h,    poślizg [m],

II    skok [m],

li    posuw [m].

Prędkość postępową śruby wobec tego można wyrazić zależnością:

= nh_p

gilzie \’_r prędkość postępowa śruby [m/s].

Prędkość postępową śruby można wyrazić także różnicą prędkości statku i prędkości strumienia nadążającego:

(2.34)

v_p=v-c

gd/ic:

c    prędkość statku względem wody [m/s],

i    prędkość strumienia nadążającego [m/s].

Stosunek prędkości statku do prędkości strumienia nadążającego nazywa się współczynnikiem strumienia nadążającego:

(2.35)

gilzie iv współczynnik strumienia nadążającego.

Przekształcenie zależności (2.35) i podstawienie jej do (2.34) daje trzeci wzór na prędkość postępową śruby:

v_p= v(l-w)    (2.36)

v(l-w)

(2.37)

Kolejne podstawienie zależności (2.36) do (2.33) i dalej do (2.32) umożliwia wyznaczenie równania poślizgu śruby:

h_s = H -

Przybliżone wartości współczynników strumienia nadążającego można wyliczyć z następujących wzorów:

—dla statków jednośrubowych:

w = 0,505 - 0,05    (Taylor)    (2.38)

w = - 0,24 + 0,755 (SchifTbaukalender)    (2.40)

itl'< siników dwuśrubowych:

(2.39)

w - 0,555 - 0,20 (Taylor)

przybliżoną wielkością współczynnika strumienia nadążającego, można »VVI*• u* poślizg śruby według zależności (2.37), posuw śruby według zależności

__i pi> .11 m . postępową śruby według zależności (2.33) i (2.36) oraz prędkość strumie-

ego według zależności (2.34) lub (2.35).

Mrkpoiuiuuno na wstępie p. 2.2.1, w celu utrzymania prędkości konieczne jest przyło-(ii., ilati.u lukiei siły, która zrównoważy wielkość oporu całkowitego. Zadanie wytwo-lll> upoi /ywii na śrubie napędowej, skoro zaś ta pracuje w warunkach szczególnych, iii.i silą musi być większa od oporu całkowitego o tyle, by pokonać wpływ obszaru ^llaiii.i powsiaiąccgo przed śrubą. Wytworzona siła nazywa się naporem śruby, a jej fcituii . /n.i do pokonania podciśnienia nosi miano siły ssania. Wymienione wielkości |i iui»iępi(jąca zależność:

(2.42)

T = R +AT

g«|i..i niby | ki i |, | N|, Upi.i sl.ili.il |k(i|, |N|, Silit m>.llll.l | k( i |, | N].

Ilu....... siły ssania do naporu śruby nosi miano współczynnika ssania t:

t =

AT

(2.43)

........./ yiiiiik ssania zależy przede wszystkim od kształtów kadłuba, a przybliżonąjego

■fc tliu/nn okieślić z następujących wzorów: t dl.i siników jcdnośrubowych

(2.44)

/ = (1,57-2,3 — + 1,55 ) w a

ill.i ..i.lików dwuśrubowych

r

/ = (1,67 -2,3 —+ 1,5) w a

(2.45)

h spili. /ynnik ssania śruby, m spi.li /ynnik pcłnotliwości wodnicy, a ■•pul* /ynnik pcłnotliwości kadłuba, a sp. .li ynnik strumienia nadążającego.

[ m«pnitii|ig przybliżoną wartością współczynnika ssania, można przekształcając zależ-fet> i ¹ Uli podstawiając ją do (2.42) otrzymać wzór na napór śruby:

(2.46)

7 =

R

1 -/

45