Tab. 2.2. Związek wilgotności względnej i ciśnienia pary wodnej z temperaturą w normalnym ciśnieniu 1000 hPa
(Rojecki, 1959, zmieniona)
A) Wilgotność względna (f, %) w różnej temperaturze powietrza i w różnym ciśnieniu pary wodnej
Ciśnienie pary wodnej (hPa) |
Temperatura powietrza (°C) | |||||||||
-10 |
-5 |
0 |
5 |
10 |
15 |
20 |
25 |
30 |
35 | |
0,5 |
17 |
12 |
8 |
6 |
4 |
3 |
2 |
2 |
1 |
< 1 |
1,0 |
35 |
24 |
16 |
11 |
8 |
6 |
4 |
3 |
2 |
2 |
1,5 |
52 |
36 |
25 |
17 |
12 |
9 |
6 |
5 |
4 |
3 |
2,0 |
70 |
48 |
33 |
23 |
16 |
12 |
9 |
6 |
5 |
4 |
2,5 |
87 |
59 |
41 |
29 |
20 |
15 |
11 |
8 |
6 |
4 |
3 |
- |
71 |
49 |
34 |
24 |
18 |
13 |
9 |
7 |
5 |
4 |
- |
95 |
65 |
46 |
33 |
23 |
17 |
13 |
9 |
7 |
5 |
- |
- |
82 |
57 |
41 |
29 |
21 |
16 |
12 |
9 |
6 |
- |
- |
98 |
69 |
49 |
35 |
26 |
19 |
14 |
11 |
8 |
- |
- |
- |
92 |
65 |
47 |
34 |
25 |
19 |
14 |
10 |
- |
- |
- |
- |
81 |
59 |
43 |
32 |
24 |
18 |
15 |
- |
- |
- |
- |
- |
88 |
64 |
47 |
35 |
27 |
20 |
- |
- |
- |
- |
- |
- |
86 |
63 |
47 |
36 |
25 |
- |
- |
- |
- |
- |
- |
- |
82 |
59 |
44 |
30 |
- |
- |
- |
- |
- |
- |
- |
95 |
71 |
53 |
35 |
- |
- |
- |
- |
- |
- |
- |
- |
83 |
62 |
40 |
- |
- |
- |
- |
- |
- |
- |
- |
94 |
71 |
45 |
- |
- |
- |
- |
- |
- |
- |
- |
- |
80 |
50 |
- |
- |
- |
- |
- |
- |
- |
- |
- |
89 |
55 |
- |
- |
- |
- |
- |
- |
- |
- |
- |
98 |
B) Ciśnienie pary wodnej (e, hPa) w różnej temperaturze i wilgotności względnej powietrza
Wilgotność względna {%) |
Temperatura powietrza (°C) | |||||||||
-10 |
_5 |
0 |
5 |
10 |
15 |
20 |
25 |
30 |
35 | |
10 |
0,3 |
0,4 |
0,6 |
0,9 |
1,2 |
1,7 |
2,3 |
3,2 |
4,2 |
5,6 |
20 |
0,6 |
0,8 |
1,2 |
1,8 |
2,5 |
3,4 |
4,6 |
6,3 |
8,5 |
11,2 |
30 |
0,9 |
1,3 |
1,8 |
2,6 |
3,7 |
5,1 |
7,0 |
9,5 |
12,7 |
16,9 |
40 |
1,1 |
1,7 |
2,4 |
3,5 |
4,9 |
6,8 |
9,4 |
12,7 |
17,0 |
22,5 |
50 |
1,4 |
2,1 |
3,0 |
4,4 |
6,2 |
8,5 |
11,7 |
15,8 |
21,2 |
28,1 |
60 |
1,7 |
2,5 |
3,7 |
5,2 |
7,4 |
10,3 |
14,0 |
19,0 |
25,4 |
33,7 |
70 |
2,0 |
2,9 |
4,3 |
6,1 |
8,6 |
12,0 |
16,4 |
22|2 |
29,7 |
39,3 |
80 |
2,3 |
3,4 |
4,9 |
7,0 |
9,8 |
13,6 |
18,7 |
25,3 |
' ),9 |
45,0 |
90 |
2,6 |
3,8 |
5,5 |
7,9 |
11,1 |
13,3 |
21,0 |
78,5 |
38,2 |
50,6 |
100 |
2,9 |
4,2 |
6,1 |
8,7 |
1 ' 1 |
17,0 |
23,4 |
'1,7 |
42,4 |
56,2 |
Wilgotność właściwa (s) - stosunek gęstości pary wodnej do gęstości powietrza wilgotnego lub, inaczej, stosunek masy pary wodnej do masy powietrza, w którym jest zawarta; najczęściej jest wyrażana w gramach pary wodnej na kilogram powietrza wil-golnego:
5=622---= 622 —
p-0,31Se p
gdzie: p - ciśnienie atmosferyczne (hPa), e - aktualne ciśnienie pary wodnej (hPa).
Stosunek zmieszania (r) - stosunek masy pary wodnej do masy suchego powietrza, wyrażony zwykle w gramach pary wodnej na kilogram suchego powietrza:
r = 622 —-—
P ~e
gdzie: p i e jak w poprzednim wzorze.
W stanie nasycenia parametr ten jest nazywany stosunkiem zmieszania w stanie nasyconym. Nad płaską powierzchnią na poziomie morza jego wartość zależy od temperatury powietrza (tab. 2.3).
Tab. 2.3. Wartość stosunku zmieszania (7-) w stanie nasyconym w zależności od temperatury powietrza (t)
t (°C) |
-40 |
-30 |
-20 |
-10 |
0 |
5 |
15 |
20 |
30 |
40 |
'•(g-kg-1) |
0,10 |
0,30 |
0,78 |
1,77 |
3,77 |
5,42 |
10,71 |
14,91 |
28,02 |
51,43 |
Wymienione parametr}' w różny sposób określają ilość zawartej w powietrzu pary wodnej. Niedosyt wilgotności powietrza (cl albo A), czyli potocznie niedosyt wilgotności, określa ilość pary wodnej, jaka w danej temperaturze jest konieczna, aby para uzyskała stan nasycenia. Innymi słowy: jest to różnica między maksymalnym ciśnieniem pary wodnej w danej temperaturze (E) a aktualnym ciśnieniem pary wodnej (e) (hPa):
d = E -e
Jest to charakterystyka w dużym stopniu informująca o możliwości parowania w danych warunkach.
Temperatura punktu rosy (Td) jest to temperatura, w której zawarta w powietrzu para wodna osiągnie stan nasycenia nad wodą (tab. 2.4). W temperaturze ujemnej w obecności lodu jej odpowiednikiem jest temperatura punktu szronu; ma ona nieco wyższe wartości niż temperatura punktu rosy.
W praktyce meteorologicznej i w klimatologii najczęściej używanymi charakterystykami wilgotności powietrza jest ciśnienie paiy wodnej (e) i wilgotność względna (/).
Tab. 2.4. Wartości temperatur}' punktu rosy (Td) w zależności od ciśnienia par}'wodnej (e) w normalnym ciśnieniu 1000 hPa (Rojecki, 1959. skrócone)
e (hPa) |
0,1 |
0,5 |
1,0 |
1,5 |
2,0 |
2,5 |
3,0 |
3,5 |
4,0 |
E CC) |
-45,7 |
-30,0 |
-22,5 |
-17,8 |
-14,4 |
-11,7 |
-9,4 |
-7,4 |
-5,7 |
e fhPa) |
4,5 |
5,0 |
5,5 |
6,0 |
6,5 |
7,0 |
7,5 |
8,0 |
8,5 |
E CC) |
-4,1 |
-2,7 |
-1,4 |
-0,2 |
0,8 |
1,9 |
2,8 |
3,8 |
4,6 |
e ChPa} |
9,0 |
9,5 |
10,0 |
10,5 |
11,0 |
11,5 |
12,0 |
12,5 |
13,0 |
E CC) |
5,5 |
6,2 |
7,0 |
7,7 |
8,4 |
9,0 |
9,7 |
10,3 |
10,9 |
e fhPa) |
13,5 |
14,0 |
14,5 |
15,0 |
15,5 |
16,0 |
16,5 |
17,0 |
17,5 |
E CC) |
11,4 |
12,0 |
12,5 |
13,0 |
13,5 |
14,0 |
14,5 |
15,0 |
15,4 |
26