Obraz
1 (50)

1?

Klasą dokładności przyrządu 5_n nazywa się dopuszczalny maksymalny błąd bezwzględny przyrządu Ap odniesiony do zakresu skali i wyrażony u procentach:

(2

3)

z: A..

---100.

x₆ - X,

gdzie: A_P - dopuszczalny bezwzględny błąd przyrządu,

X_s. • górna granica skali przyrządu,

Xj - dolna granica skali przy rządu

Polskie Normy ustalają siedem klas dokładności przyrządów pomiarowych: 0.1; 0,2: 0.5; I; 1,5: 2.5 i 5. Przyrządy wykonane w klasach od I do 5 zalicza się do przyrządów technicznych, pozostałe do przyrządów laboratory jnych lub wzorcowych.

Biorąc pod uwagę przyczyny ich powstawania, można wyodrębnić trzy grupy błędów.

1. Błędy systematyczne. Ich charakterystyczną cechą jest to, że mają one zawsze ten sam wpływ na wynik pomiaru przeprowadzonego tą samą metodą r w tych samych warunkach. Jeżeli natomiast zmianie ulegną warunki pomiaru, to błędy systematyczne zachowają stalą wartość lub zmienią się w sposób regularny. Wśród podstawowych źródeł powstawania błędów systematycznych należy wymienić przyrząd pomiarowy, metodę pomiaru oraz przyczyny zewnętrzne.

-    Błędy przyrządu pomiarowego są związane z nieprecyzyjnym wykonaniem przyrządu, a w szczególności podzialki skali i elementów ruchomych. Błędy te można wyznaczyć przez wzorcowanie, tj. porównanie wskazań przyrządu ze wskazaniami bardzo dokładnego przyrządu wzorcowego. Oznacza to. że przyrząd ze znanym błędem systematycznym może być wykorzystany do pomiarów, a otrzymany wynik powinien zostać skorygowany przez wprowadzenie tzw. poprawki (poprawka iest to wielkość równa błędowi systematycznemu przyrządu, wzięta ze znakiem przeciwnym) Do przyczyn zewnętrznych wpływających bezpośrednio na wskazania przyrządu można m in. zaliczyć wpływ zmienności temperatury oraz pól. magnetycznego i elektrycznego. Wpływ tych wielkości można eliminować, wykorzystując przyrząd zgodnie z zaleceniami zawartymi w instrukcji użytkowania.

-    Istnieje wiele metod pomiarowych (kompensacyjna, różnicowa ltp.) charakteryzujących się różną dokładnością uzyskiwanych wyników. Ich zastosowanie często wy maga spełnienia bardzo złożonych warunków. Na przykład, błąd systematyczny występujący podczas pomiaru rezystancji metodą techniczną zależy nic tylko od wartości rezystancji mierzonej i rezystancji wewnętrznych woltomierza i amperomierza, ale również od zastosowanego układu połączeń tych elementów. Błędy systematyczne mogą również powstawać w efekcie wykorzystywania w obliczeniach wzorów przybliżonych, bez uwzględnienia niezbędnych przy ich stosowaniu ograniczeń.