metodyka0010

72 Jerzy Dublkohls

In addition, the manner l<n whlch a foundnt.ion had been formed, set-offs, plaster layers, threshold remnants and the way cultural layers ndhere to the founda-tion face in many cases permlts lte dating.

However, in order that the examination of the relations discussed above should be possible, it is necessary to meet the Principal condition whlch is proper loca-iization of archaeologica] earthwork with relation to examined element of archi-tektonical objecta.

ACTA UNIVERSITATIS NltfOLA I COPERN1CI

ARCHEOLOGIA XIII — ARCHEOLOGIA ARCHITEKTURY 1 NAUKI HUMANISTYCZNO-SPOŁBC2NE — ZESZYT 181 — 1890

Instytut Archeologii i Etnografii

Wojciech Chudziak

UWAGI O ZAKŁÓCENIACH PIERWOTNYCH UWARSTWIEŃ KULTUROWYCH NA OBIEKTACH Średniowiecznej architektury murowanej

Zarys treści. Próba systematycznego ujęcia wszelkich możliwych przeobrażeń strukturalnych, kszałtujących układ stratygraliczny na stanowiskach ar-cheologiczno-architektoniczńych. Problem wartości poznawczych układu jako systemu, na który oddziaływują rozmaite czynniki deformacyjne, zarówno naturalne, jak i antropogeniczne.

Złożoność problematyki badań archeologicznych prowadzonych na obiektach architektonicznych, znalazła swój wyraz w roziwoju teoretycznych podstaw. metodyki badawczej na tego rodzaju stanowiskach >. Wśród nich podstawową rolę odgrywają rozważania nad problemami skomplikowanych układów stratygraficznych, a zwłaszcza tych zespołów wielowarstwowych, których pierwotna struktura została zakłócona przez późniejsze ingerencje ze strony człowieka i przyrody. W literaturze ników naturalnych na sekwencje warstwowe (I. Coles, 1977, archeologicznej niejednokrotnie podkreślano niszczącą działalność czyn-s. 87—'108). Powodują one znaczne zmiany fizyczne oraz chemiczne, które mogą niekiedy w dosyć istotny sposób zmienić pierwotne oblicze stratyfikaćyjne 2. Procesy geologiczne, wywołane .przez czynniki zewnętrzne, nierzadko powodują systematyczne obniżanie się podłoża.

¹    Wspomniane w tytule pracy „pierwotne uwarstwienia kulturowe" dotyczą wszystkich wcześniejszych warstw w stosunku do powstania obiektów, jak i warstw związanych z wczesnymi fazami ich istnienia. Tak więc wszelkie poczynione w tej pracy uwagi odnoszą się zarówno do tych obiektów, które powstały na obszarze wcześniej zasiedlonym, jak 1 do tych, które wzniesione zostały na tzw. „surowym korzeniu". W ostatnim przypadku wszelkie ślady oddziaływań zewnętrznych na układ stratygraficzny widoczne są najczęściej (oczywiście obok występowania ich w warstwach osadniczych) w calcu.

²    Np. utwory stratygraficzne na Wawelu były systematycznie niszczone w wyniku działalności wody (A. Zalci, 1977, s. 254).